Stymulacja emocjonalna w procesie edukacji przedszkolnej a kompetencje przyszłości nauczyciela małego dziecka
Abstrakt
W zmieniającym się świecie dla nauczyciela małego dziecka niezwykle ważne jest myślenie o tym, do jakiego jutra przygotowujemy przedszkolaka. Taka świadomość pozwala bowiem kształtować określone postawy i rozwijać umiejętności, które będą niezbędne do dobrego funkcjonowania we współczesnym świecie. Okres przedszkolny to pierwszy, bardzo ważny etap edukacji. Od tego, w jaki sposób nauczyciel zaplanuje proces edukacyjny i w jaki sposób będzie wspierał rozwój dziecka, zależy w dużej mierze jego sukces szkolny, co będzie warunkować również życiowe wybory. Bardzo ważne jest więc nie tylko rozwijanie określonych kompetencji i kształtowanie pożądanych postaw, ale również (ze względu na specyfikę rozwoju małego dziecka) odpowiednie kształcenie nauczycieli wychowania przedszkolnego, którzy muszą doskonale znać uwarunkowania rozwojowe i strategie uczenia się małego dziecka. Tylko wtedy będą potrafili zorganizować proces edukacyjny zgodnie z możliwościami i potrzebami swoich wychowanków i stosować w swojej pracy metody oraz pomoce dydaktyczne ciekawe, przyjazne dla przedszkolaka i zgodne z naturą jego uczenia się, np. opracowane w oparciu o założenia Koncepcji Stymulacji Emocjonalnej, której celem jest wychowanie człowieka wewnątrzsterownego, którego działania są wynikiem samodzielnego wyboru, uwarunkowanego przeżyciami związanymi z określoną sytuacją emocjonalną zapamiętaną z dzieciństwa.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Chałas K. (2018). Przyszłość należy do świadomych i aktywnych obywateli. Jakie kompetencje są im niezbędne? Jak skutecznie je kształtować? (Perspektywa aksjologiczna). W: S. Kwiatkowski (red.), Kompetencje przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.
Chałas K. (2007). Wychowanie ku wartościom wiejskim jako szansa integralnego rozwoju wychowanka. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Day Ch. (2004). Rozwój zawodowy nauczyciela. Uczenie się przez całe życie. Przeł. J. Michalak. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Denek K. (2012). Uniwersytet w perspektywie społeczeństwa wiedzy. Przyszłość kształcenia nauczycieli, t. 3. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki i Administracji im. Mieszka I.
Denek K. (1999). Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
Drzażdżewski S. (2013). Przestrzeń nowoczesnej edukacji najmłodszych dzieci i uczniów. Meritum, 1.
Furmanek W. (2007). Kompetencje kluczowe. Przegląd problematyki. W: W. Furmanek, M. Duris (red.), Kompetencje kluczowe kategorią pedagogiki. Studia porównawcze polsko-słowackie. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Grzegorzewska M. (1938). Znaczenie wychowawcze osobowości nauczyciela. Warszawa: Chowanna.
Kacprzak L. (2006). Pedeutologiczne rozważania o nauczycielu. Piła: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły w Pile.
Knopp K (2010). Inteligencja emocjonalna oraz możliwości jej rozwijania u dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kowalik P. (2003). Proces stawania się nauczycielem przez praktyki zawodowe. W: E. Sałata, A. Zamkowska, S. Ośko (red.), Kształcenie praktyczne nauczycieli w szkole wyższej. Radom: ITE Ryki.
Kunowski S. (2004). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Najder-Stefaniak K., Plyska Y. (2010). Człowiek w przestrzeni spotkań. W: K. Najder-Stefaniak, Y. Plyska (red.), Człowiek w przestrzeni spotkań. Warszawa: Zakład Filozofii Wydział Nauk Społecznych Szkoły Glównej Godpodarstwa Wiejskiego.
Matczak A. (2011). Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Mayer J.D., Salovey P. (1999). Czym jest inteligencja emocjonalna?. Przeł. M. Karpiński. W: P. Salovey, D.J. Sluyter (red.), Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Problemy edukacyjne (s. 23-74). Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Mayer J.D., Salovey P., Caruso D.R. (2004). Emotional Intelligence: Theory, Findings and Implications. Psychological Inquiry, 15(3), 197-215.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 roku w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2012 r., nr 10, poz. 131).
Sztompka P. (2012). Normy społeczne i ich respektowanie. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wood D. (2006). Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wygotski L.S. (1971). Wybrane prace psychologiczne (s. 134). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wygotski L.S. (2002). Problem wieku rozwojowego. W: A.I. Brzezińska, M. Marchow (red.), Wybrane prace psychologiczne II. Poznań: Wydawnictwo Zysk.
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz.U. L 394 z 30.12.2006).