Podstawy filozoficzne pedagogiki serca oraz psychologiczna koncepcja człowieka Marii Łopatkowej
Rok: 2015
Numer: 2
Strony: 38-57
DOI: 10.34767/PP.2015.02.02
Abstrakt
Pedagogika serca Marii Łopatkowej nie jest pedagogiką zawieszoną w próżni. Ma ona bowiem swe podstawy filozoficzne i psychologiczne. Podstaw tych nie trzeba się domyślać, a tym bardziej wymyślać, ponieważ autorka prezentuje je sama, mówi o nich explicite. Filozofii i psychologii nie poświęciła jednak oddzielnego miejsca, rozdziału. Ich elementy są wplecione w wielką narracje autorki o egzystencji człowieka, o jego rozwoju psychicznym i uspołecznianiu się, o celach, treściach i metodach wychowania. Ilekroć Łopatkowa analizuje jakieś zagadnienie, w warstwie teoretycznej przywołuje teorie wybitnych filozofów i psychologów, a także przedstawia własne przemyślenia. Warstwę praktyczną zaś wzbogaca licznymi przykładami swoich doświadczeń pedagogicznych, doświadczeniami wziętymi prosto z życia. Niniejszy artykuł stanowi próbę zebrania w jednym miejscu pojawiających się w pedagogice serca elementów filozoficznych i psychologicznych oraz ułożenia ich w pewną zwartą logiczną całość. W ten sposób powstał obraz filozofii i psychologii, na których ta pedagogika została oparta. Poznanie owych fundamentów umożliwia holistyczne ogarnięcie i zrozumienie egzystencjalnego, ontogenetycznego i wychowawczego przekazu tego wielkiego pedagoga.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Boecjusz A.M. (1926). O pociechach filozofii ksiąg pięcioro oraz traktaty teologiczne (z łac. przeł. T. Jachimowski). Poznań: Wyd. Fiszer i Majewski.
Bowlby J. (2007). Przywiązanie (z ang. przeł. M. Polarzewska-Nicke). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Buber M. (1992). Ja i ty. Wybór pism filozoficznych (z niem. przeł. J. Doktór). Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.
Capra F. (1987). Punkt zwrotny (z ang. przeł. E. Woydyłło). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Dröscher V.B. (1980). Cena miłości: u źródeł zachowań godowych (z niem. przeł. Z. Stromenger). Warszawa: Wyd. Wiedza Powszechna.
Fromm E. (1971). O sztuce miłości (z ang. przeł. A. Bogdański). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Fromm E. (1998). Anatomia ludzkiej destrukcyjności (z ang. przeł. J. Karłowski). Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis“.
Gerstmann S. (1986). Rozwój uczuć. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Harlow H.F. (2003). Odkrywanie miłości (z ang. przeł. E. Wojtych). W: R.R. Hock (red.), 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ingarden R. (1972). Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Jerzyna Z. (1984). Nienawiść. Przegląd Tygodniowy, nr 20.
Kowalczyk S. (1997). Personalistyczno-integralna koncepcja człowieka J. Mariitaine. Pielęgniarstwo. Problemy Dydaktyczno-Medyczne, nr 6.
Kozielecki J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Krąpiec M.A. (1974). Ja – człowiek. Zarys antropologii filozoficznej. Lublin: Wyd. Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Lorenz K. (1986). Regres człowieczeństwa (z niem. przeł. A.D. Tauszyńska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Lorenz K. (2003). Tak zwane zło (z niem. przeł. A.D. Tauszyńska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Łopatkowa M. (1992). Pedagogika serca. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Marcel G. (1962). Być i mieć. Zarys fenomenologii posiadania (z fr. przeł. P. Lubicz). Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.
Maslow A. (1986). W stronę psychologii istnienia (z ang. przeł. I. Wyrzykowska). Warszawa: Wyd. „Pax”.
Obuchowski K. (1972). Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Reykowski J. (1974). Eksperymentalna psychologia emocji. Warszawa: Wyd. Książka i Wiedza.
Reykowski J. (1986). Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Schwartz D.J. (1987). Magia myślenia kategoriami sukcesu (z niem. przeł. A. Szymanowski). Warszawa: Wyd. Medium Cop.
Smith A. (1989). Teoria uczuć moralnych (z ang. przeł. D. Petsch). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Suchodolski B. (1985). Kim jest człowiek?. Warszawa: Wyd. Wiedza Powszechna.
Szczepański J. (1988). O indywidualności. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
Very A. (1988). Wychowanie rodzinne (z fr. przeł. Z. Zakrzewska). W: M. Debesse i G. Milaret (red.), Rozprawy o wychowaniu. Filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne aspekty wychowania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zazzo R. (1978). Przywiązanie (z fr. przeł. T. Gałkowski). W: D. Anzieu i in., Przywiązanie. Ujęcie interdyscyplinarne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.