Egzystencjalna problematyzacja poszukiwania, poznawania i tworzenia samego siebie
Rok: 2017
Numer: 2
Strony: 9-33
DOI: 10.34767/PP.2017.02.01
Abstrakt
Problem progresji i autokreacji człowieka w sposób ścisły związany jest z przedmiotem zainteresowania szeroko rozumianej filozofii człowieka, jak i filozofii wychowania. Pytania i rozstrzygnięcia filozofii człowieka przekładają się tu wprost na pytania i rozstrzygnięcia filozofii wychowania. Autorska konceptualizacja tytułowego zagadnienia oparta jest na wyeksponowaniu takich momentów egzystencjalnego doświadczenia człowieka, jak: konieczność, autentyczność, paradoksalność, uobecniający ślad, czy tragizm. Problematyzacji poddane zostały również aporetyczne wymiary progresji i autokreacji człowieka: 1. aktualność versus potencjalność bycia, 2. immanencja versus transcendencja bycia, 3. realność versus idealność bycia, 4. nieuchwytność versus samoobiektywizacja bycia, 5. nieautonomiczność versus autonomiczność bycia.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Bauman Z. (2007). Edukacja: wobec, wbrew i na rzecz ponowoczesności. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia - procesy - konteksty, t. 1. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwa Pedagogiczne.
Berger P. L., Luckmann T. (2010). Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Buber M. (2004a). Droga każdego człowieka. W: M. Buber, Droga człowieka według nauczania chasydów, tłum. G. Zlatkes. Warszawa: Wyd. Cyklady.
Buber M. (2004b). Nie zajmować się wyłącznie sobą. W: M. Buber, Droga człowieka według nauczania chasydów, tłum. G. Zlatkes. Warszawa: Wyd. Cyklady.
Camus A. (1998). Człowiek zbuntowany, tłum. J. Guze. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Camus A. (2004). Mit Syzyfa. W: A. Camus, Mit Syzyfa i inne eseje, tłum. J. Guze. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Chisholm R. M. (2002). Person and Object. A Metaphysical Study. London: Routledge.
Dostojewski F. (1963). Nietoczka Niezmanow, tłum. G. Karski. W: F. Dostojewski, Białe noce i inne opowiadania 1848-1859. Warszawa: PIW.
Gara J. (2014a). Fenomen wolności i pedagogiczne implikacje nieredukowalności wolnościowych dążeń człowieka. Kultura i Wychowanie, 7, 22-41.
Gara J. (2014b). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej, Forum Pedagogiczne, 1, 35-54.
Gara J. (2014c). Sfinks i Feniks – modele/wzorce uobecnienia się w doświadczeniu Innego. W: D. Jankowska (red.). Pedagogika dialogu. Wokół pedagogii Janusza Korczaka. Warszawa: Wyd. APS.
Goffman E. (2008). Człowiek w teatrze życia codziennego, tłum. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak. Warszawa: Wyd. ALETHEIA.
Heller M. (2015). Moralność myślenia. Kraków: Copernicus Center Press.
Husserl E. (2013). Doświadczenie i sąd, tłum. B. Baran. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Jackson K. (2013). Sartre’s Concept Of The Look: Hell And Other People, Existential Analysis, 24 (2), 238-249.
Kozielecki J. (1996). Człowiek wielowymiarowy. Warszawa: Wyd. Żak.
Kozielecki J. (2007). Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii. Warszawa: Wyd. Akademickie Żak.
Laertios Diogenes (1968). Żywoty i poglądy słynnych filozofów, tłum. I. Krońska. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Marcos A. (2012). Filozofia nauki. Nowe wymiary, tłum. P. Roszak. Toruń: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Obuchowski K. (1983). Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pierwsza Księga Samuela (1982). W: Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Warszawa: Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne.
Piłat R. (2013). Aporie samowiedzy. Warszawa: Wyd. IFIS PAN.
Plutarch (2004). Żywoty równoległe, t. 1, tłum. K. Korus. Warszawa: Wyd. Prószyński i S-ka.
Romilly J. de (1994). Tragedia grecka, tłum. I. Sławińska. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Saint-Exupéry A. de (1990). Twierdza, tłum. A. Olędzka-Frybasowa. Warszawa: Pax.
Sartre J. P. (2007). Byt i nicość. Zarys ontologii fenomenologicznej, tłum. J Kiełbasa i in. Kraków: Wyd. Zielona Sowa.
Scheler M. (1987). O idei człowieka, tłum. A. Węgrzecki. W: M. Scheler, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy. Warszawa: PWN.
Schütz A. (2011). Collected Papers V. Phenomenology and the Social Sciences. Dordrecht-Heidelberg-London-New York: Springer.
Schütz A. (2012). O wielości rzeczywistości. W: A. Schütz, O wielości światów, tłum. B. Jabłońska. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
Simmel G. (2007). Problem losu. W: G. Simmel, Filozofia kultury. Wybór esejów. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Suchodolski B. (1974). Współczesne problemy filozofii wychowania. Kwartalnik Pedagogiczny, 1, 4-10.
Tischner J. (2001). Filozofia dramatu. Kraków: Wyd. Znak.
Trzęsicki K. (2008). Logika. Nauka i sztuka, wyd. III, popr. i poszerz.
Wasilewski M. (2013). Protagoras z Abdery – sofista i wychowawca. Studium z historii filozofii wychowania. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Wust P. (1995). Niepewność i ryzyko, tłum. K. Toeplitz. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Żelazny M. (2009). Estetyka filozoficzna. Toruń: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.