Porównanie procedur analizy wyników uzyskanych za pomocą klasycznej techniki Moreno
Abstrakt
Jakość relacji z rówieśnikami wpływa na rozwój poznawczych, emocjonalnych i społecznych kompetencji dziecka ułatwiających nawiązywanie i podtrzymywanie satysfakcjonujących relacji interpersonalnych. Akceptacja rówieśników ma też znaczenie dla kształtowania się poczucia własnej wartości, motywacji do nauki i podejmowania nowych zadań. Dziecko lubiane może liczyć na wsparcie w trudnych sytuacjach częściej niż dziecko odrzucane lub izolowane. Odrzucenie przez rówieśników ma wiele negatywnych następstw bezpośrednich i odroczonych, przyczyniając się m.in. do niedostosowania społecznego dziecka. Nauczyciel, stosując badania socjometryczne, może lepiej poznać relacje w klasie, a uzyskane wyniki wykorzystać podczas projektowania oddziaływań wychowawczych wspierających rozwój dobrych relacji między uczniami. W artykule dokonano porównania dwóch procedur opracowywania wyników uzyskanych za pomocą klasycznej techniki Moreno – opracowanej przez Marka Pilkiewicza i znanej jako Socjometryczna Skala Akceptacji oraz dwuwymiarowego modelu Johna D. Coie, Kennetha A. Dodge’a i Heide Capotelli.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Asher S.R., Rose A.J. (1999). Wspieranie społeczno-emocjonalnego przystosowania dziecka do środowiska rówieśniczego. W: P. Salovey, D.J. Sluyter (red.), Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Problemy edukacyjne. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Bielecka E. (2003). Metoda socjometrii i jej zastosowanie w pracy wychowawczej. W: J. Izdebska (red.), Dziecko w rodzinie i w środowisku rówieśniczym. Białystok: Wyd. Trans Humana.
Bogucki J. (2009). Modele statusów socjometrycznych: Socjometryczna skala akceptacji autorstwa M. Pilkiewicza oraz dwuwymiarowy model zespołu J.D. Coie’a, K.A. Dodge’a i H. Copotelli. Analiza porównawcza. W: M. Deptuła (red.), Profilaktyka w grupach ryzyka, Część 1 – Diagnoza. Warszawa: Wyd. PARPAMEDIA.
Borkowski J. (2003). Podstawy psychologii społecznej. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
Deptuła M. (1996). Koncepcja diagnozy rozwoju społecznego dzieci w klasach I-IV. Bydgoszcz: Wyd. Uczelniane WSP.
Grabowska E. (1994). Socjometria. W: A. Góralski (red.), Metody badań pedagogicznych. Warszawa: Wyd. WSPS.
Jarosz E. (2006). Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego. Katowice: Wyd. UŚ.
Kielar-Turska M. (2008). Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Podstawy psychologii. T. 1. Gdańsk: GWP.
Konarzewski K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna. Warszawa: WSiP.
Pilkiewicz M. (1973a). Socjometryczna Skala Akceptacji jako technika badania pozycji jednostki w nieformalnej strukturze grupy. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii. Seria III, Metody badań psychologicznych, T. 2. Warszawa: PWN.
Pilkiewicz M. (1973b). Techniki socjometryczne. Wprowadzenie do badań. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii. Seria III, T. 2. Warszawa: PWN.
Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Schaffer H.R. (2006). Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wyd. UJ.