Kompetencja globalna w szkole

Autor: Urszula Dernowska
Rok: 2013
Numer: 2
Strony: 17-32
DOI: 10.34767/PP.2013.02.02

Abstrakt

Autorka artykułu - zainspirowana doświadczeniami dydaktycznymi Williama Powella i Ochan Kusumy-Powell, autorów książki How to Teach Now - podejmuje próbę określenia warunków sprzyjających kształtowaniu w uczniach kompetencji globalnej. Kompetencja ta umożliwia jednostkom funkcjonowanie w zglobalizowanym świecie, nawiązywanie efektywnych interakcji z „innymi”, z ludźmi wywodzącymi się z odmiennych kultur, nieco inaczej - przez pryzmat innych znaczeń, sensów, wartości - postrzegających rzeczywistość. Autorka nie tylko wyjaśnia pojęcie kompetencji globalnej oraz analizuje jej wymiary, ale także odwołuje się do pojęcia kompetencji kulturowej, przyjmując interdyscyplinarną perspektywę odpowiada na pytanie, kim są inni, by następnie skoncentrować się na szkole jako miejscu poznawania siebie, własnej kultury oraz „innych” wraz z tym, co ci „inni” przynoszą ze sobą zarówno do klasy, szkoły, jak i do rzeczywistości społecznej.

Słowa kluczowe

Bibliografia

Bauman Z. (2000). Globalizacja. Tłum. E. Klekot. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bauman Z. (2012). O edukacji. Rozmowy z Riccardo Mazzeo. Tłum. P. Poniatowska, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Burszta W. J. (1995). Postkolonializm i dekolonizacja umysłu. W: T. Szkudlarek (red.) Różnica, tożsamość, edukacja. Szkice z pogranicza. Kraków: Impuls.

Delors J. (1998). Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Tłum. W. Rabczuk, Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich.

Dernowska U. (w przygotowaniu). Edukacja spersonalizowana we współczesnej szkole. „Kwartalnik Pedagogiczny”.

Doliński D. (2001). Tożsamość społeczna jako generator stereotypowych sądów o innych. W: M. Kofta, A. Jasińska-Kania (red.) Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Dzwonkowska D. (2012). Rola wartości w edukacji globalnej. W: H. Ciążela, W. Tyburski (red.) Odpowiedzialność globalna i edukacja globalna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Gara J. (2008). Pedagogiczne implikacje filozofii dialogu. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Giroux H. A. (1994). Wobec wyzwań tożsamości i różnicy. Tłum. L. Witkowski. W: J. Brzeziński, L. Witkowski (red.) Edukacja wobec zmiany społecznej. Poznań — Toruń: Wydawnictwo Edytor.

Kapuściński R. (2004), Podróże z Herodotem. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Kofta M., Jasińska-Kania A. (red.) (2001). Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Lévinas E. (1991). Etyka i nieskończony. Tłum. B. Opolska-Kokoszka, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.

Lévinas E. (1998). Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności. Tłum. M. Kowalska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Nikitorowicz J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Ornstein A. C., Hunkins F. P. (1998). Program szkolny. Założenia, zasady, problematyka. Tłum. K. Kruszewski. Warszawa: WSiP.

Powell W., Kusuma-Powell O. (2011). How to Teach Now. Five Keys to Personalized Learning in the Global Classroom. Alexandria: ASCD.

Rusaczyk M. (2008). Szkolna płaszczyzna stygmatyzacji mniejszości etnicznych — problem edukacji. W: E. Czykwin, M. Rusaczyk (red.) Gorsi — Inni. Badania. Białystok: Trans Humana.

Skarga B. (2004). Ślad i obecność. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stachyra R. (1992). Stosunek do inności. Sondaż wśród licealistów. W: B. Karolczak-Biernacka (red.) Tolerancja. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych.

Tłuściak-Deliowska A. (w druku). Dystans społeczny wobec innych: analiza postaw młodzieży wobec wybranych grup narodowo-etnicznych. „Człowiek — Niepełnosprawność — Społeczeństwo”.

Weigl B. (2008). Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży — istota zjawiska i przesłanki zmian. W: P. Dziliński (red.) Edukacja przeciw dyskryminacji. Warszawa: Stowarzyszenie Vox Humana.

Winitzky N. (1994). Klasy wielokulturowe i klasy integrujące. Tłum. K. Kruszewski. W: R. I. Arends, Uczymy się nauczać. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Wolk R. A. (2011). Wasting Minds. Alexandria: ASCD.

Zhao Y. (2009). Catching up or Leading the Way: American Education in the Age of Globalization. Alexandria: ASCD.