Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 1 / 2020

Wartościowanie człowieka i ludzkiego życia w świecie sztuki. Perspektywa pedagogiki kultury

Autor: Wiesław Żardecki ORCIDiD
Rok: 2020
Numer: 1
Strony: 49-64
DOI: 10.34767/PP.2020.01.03

Abstrakt

Celem zawartej w tym artykule analizy sztuki (w ujęciu ponaddziedzinowym) jest ukazanie jej jako fenomenu kultury duchowej, instrumentu kształtowania wartości ludzkich i kategorii interpretacyjnej ludzkiej egzystencji. Przeprowadzone studia miały dać odpowiedź na pytania, jakie doświadczenie życia, jego sensu i wartości przekazuje nam i proponuje sztuka różnych społeczeństw i różnych kultur. Uwzględnione konteksty uwarunkowań kulturowych pozwoliły z jednej strony na umiejscowienie badanej problematyki w rozważaniach prowadzonych przez znawców danej epoki, z drugiej strony – dokonanie własnej interpretacji. Przyjęto kulturowo-edukacyjną orientację teoretyczno-metodologiczną jako znamienną dla aktualnych tendencji łączenia analizy sztuki z analizą kontekstu kulturowego, który pozwala lepiej zrozumieć człowieka i wartości ludzkiego życia. Podsumowując wyniki analiz, trzeba stwierdzić, że nie ma jednego kryterium wartościowania człowieka i ludzkiego życia, jest ich wiele, podobnie jak wiele jest sposobów ujmowania człowieka i jego wychowania.

Słowa kluczowe

człowiek kultura pedagogika kultury sztuka wartości

Bibliografia

Burckhardt J. (1991). Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia. Przeł. M. Kreczkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Ciążela A. (2010). Polska pedagogika kultury 1918–1949. Zarys problematyki, zagadnienia, wybrani przedstawiciele. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Citkowska A. (2010). Romantyzm polityczny w Niemczech. Reprezentanci, idee, model. Warszawa: Księgarnia Akademicka.

Curtius E.R. (1997). Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Przeł. A. Borowski. Kraków: Universitas.

Dietrich M. (1987). Aktor i publiczność. Przeł. K. Krzemień. W: W kręgu socjologii teatru na świecie. Wybór i opracowanie T. Pyzik, E. Udalska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Dziamski G. (2002). Sztuka u progu XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Eco U. (1994). Sztuka i piękno w średniowieczu. Przeł. M. Zabłocka, M. Olszewski. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Flacelière R. (1985). Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa. Przeł. Z. Bobowicz, J. Targalski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Floryan W. (red.) (1979). Dzieje literatur europejskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Freud Z. (wyd. 2018). Wstęp do psychoanalizy. Przeł. S. Kempnerówna, W. Zaniewicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jaeger W. (2001). Paidea. Formowanie człowieka greckiego. Przeł. H. Bednarek, M. Plezia. Warszawa: Fundacja Aletheia.

Kostkiewiczowa T. (1994). Oświecenie. Próg naszej współczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

Nawroczyński B. (1947). Życie duchowe. Zarys filozofii kultury. Kraków–Warszawa: Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i SKA.

Pascal B. (wyd. 2004). Myśli. Przeł. T. Boy-Żeleński. Warszawa: Zielona Sowa.

Schiller F. (wyd. 1972). Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy. Przeł. I. Krońska, J. Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik.

Sławińska I. (1996). Okrutna nadzieja w teatrze współczesnym. Akcent, (1), 169.

Schopenhauer A. (wyd. 2011). Świat jako wola i przedstawienie. Przeł. J. Garewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Starnowski J. (2005). Barok. Bochnia: S.M.S.

Suchodolski B. (1968). Narodziny nowożytnej filozofii człowieka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Wojnar I. (1984). Sztuka jako „podręcznik życia”. Warszawa: Nasza Księgarnia.

Wojnar I. (2016). Humanistyczne przesłanki niepokoju. Warszawa: Elipsa.