Wartościowanie człowieka i ludzkiego życia w świecie sztuki. Perspektywa pedagogiki kultury
Abstrakt
Celem zawartej w tym artykule analizy sztuki (w ujęciu ponaddziedzinowym) jest ukazanie jej jako fenomenu kultury duchowej, instrumentu kształtowania wartości ludzkich i kategorii interpretacyjnej ludzkiej egzystencji. Przeprowadzone studia miały dać odpowiedź na pytania, jakie doświadczenie życia, jego sensu i wartości przekazuje nam i proponuje sztuka różnych społeczeństw i różnych kultur. Uwzględnione konteksty uwarunkowań kulturowych pozwoliły z jednej strony na umiejscowienie badanej problematyki w rozważaniach prowadzonych przez znawców danej epoki, z drugiej strony – dokonanie własnej interpretacji. Przyjęto kulturowo-edukacyjną orientację teoretyczno-metodologiczną jako znamienną dla aktualnych tendencji łączenia analizy sztuki z analizą kontekstu kulturowego, który pozwala lepiej zrozumieć człowieka i wartości ludzkiego życia. Podsumowując wyniki analiz, trzeba stwierdzić, że nie ma jednego kryterium wartościowania człowieka i ludzkiego życia, jest ich wiele, podobnie jak wiele jest sposobów ujmowania człowieka i jego wychowania.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Burckhardt J. (1991). Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia. Przeł. M. Kreczkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Ciążela A. (2010). Polska pedagogika kultury 1918–1949. Zarys problematyki, zagadnienia, wybrani przedstawiciele. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Citkowska A. (2010). Romantyzm polityczny w Niemczech. Reprezentanci, idee, model. Warszawa: Księgarnia Akademicka.
Curtius E.R. (1997). Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Przeł. A. Borowski. Kraków: Universitas.
Dietrich M. (1987). Aktor i publiczność. Przeł. K. Krzemień. W: W kręgu socjologii teatru na świecie. Wybór i opracowanie T. Pyzik, E. Udalska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dziamski G. (2002). Sztuka u progu XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Eco U. (1994). Sztuka i piękno w średniowieczu. Przeł. M. Zabłocka, M. Olszewski. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Flacelière R. (1985). Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa. Przeł. Z. Bobowicz, J. Targalski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Floryan W. (red.) (1979). Dzieje literatur europejskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Freud Z. (wyd. 2018). Wstęp do psychoanalizy. Przeł. S. Kempnerówna, W. Zaniewicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jaeger W. (2001). Paidea. Formowanie człowieka greckiego. Przeł. H. Bednarek, M. Plezia. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Kostkiewiczowa T. (1994). Oświecenie. Próg naszej współczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Nawroczyński B. (1947). Życie duchowe. Zarys filozofii kultury. Kraków–Warszawa: Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i SKA.
Pascal B. (wyd. 2004). Myśli. Przeł. T. Boy-Żeleński. Warszawa: Zielona Sowa.
Schiller F. (wyd. 1972). Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy. Przeł. I. Krońska, J. Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik.
Sławińska I. (1996). Okrutna nadzieja w teatrze współczesnym. Akcent, (1), 169.
Schopenhauer A. (wyd. 2011). Świat jako wola i przedstawienie. Przeł. J. Garewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Starnowski J. (2005). Barok. Bochnia: S.M.S.
Suchodolski B. (1968). Narodziny nowożytnej filozofii człowieka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wojnar I. (1984). Sztuka jako „podręcznik życia”. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Wojnar I. (2016). Humanistyczne przesłanki niepokoju. Warszawa: Elipsa.