Umiejętności matematyczne uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną w wieku wczesnoszkolnym
Abstrakt
Rozwijanie umiejętności matematycznych uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną stanowi jeden z kluczowych celów dydaktycznych w szkole specjalnej. Celem badań w niniejszym artykule jest określenie funkcjonowania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w zakresie umiejętności matematycznych. W badaniu wzięło udział 63 uczniów w wieku wczesnoszkolnym. Diagnozę przeprowadzono z wykorzystaniem cz. B VI z Arkusza poznania ucznia szkoły specjalnej. Z przeprowadzonych badań wynika, iż uczniowie z lekką niepełnosprawnością intelektualną w wieku wczesnoszkolnym przejawiają największe trudności w zakresie rozumienia pojęć geometrycznych oraz wielkościowych. Celem praktycznym jest opracowanie wskazówek dla nauczycieli do konstruowania zajęć matematycznych rozwijających najbardziej zaburzone zdolności.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Bruner A.S. (1978). Poza dostarczone informacje. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dmitruk-Sierocińska K. (2004). Kompetencje w zakresie dziecięcego liczenia uczniów zaliczanych do lekko upośledzonych umysłowo – klasy I-III. Szkoła Specjalna, 4.
Głodkowska J. (1998). Wrażliwość edukacyjna w kształtowaniu doświadczeń matematycznych u dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Planowania Strategicznego.
Goransson K., Hellblom-Thibblin T., Axdorph E. (2016). A Conceptual Approach to Teaching Mathematics to students with Intellectual Disability. Scandinavian Journal of Education Research.
Gruszczyk-Kolczyńska E. (1985). Niepowodzenia w uczeniu się matematyku dzieci klas początkowych. Diagnoza i terapia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Hawlicki J. (1979). Rozwijanie uzdolnień matematycznych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Hord C. i in. (2012). Review of Academic Mathematics Instuction for Students with Mild Intellectual Disability. Education and Training Autism and Developmental Disabilites.
Jarantowski S. (1963). Nauczanie matematyki w szkołach specjalnych w klasach I–IV. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Jurzysta E.M. (2006). Koncepcja „Dziecięcej matematyki” i jej przydatność w pracy z uczniem z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim W: S. Sadowska (red.), Jakość życia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Toruń: Akapit.
Kamińska G. (2006). Uczenie się matematyki przez uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim aktywizowane osobistą motywacją. W: S. Sadowska (red.), Jakość życia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim (s. 189–202). Toruń: Akapit.
Kość L. (1985). Psychologiczne i psychopatologiczne założenia reedukacji dzieci z zaburzeniami zdolności matematycznych W: I. Karwot (red.), Z zagadnień trudności w uczeniu się matematyki. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Planowania Strategicznego.
Masłowska M. (2018). Uwarunkowania wykorzystania gier planszowych w rozwijaniu wybranych zdolności poznawczych uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną w wieku wczesnoszkolnym. Niepublikowana rozprawa doktorska. Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej.
Pawelec L. (2012). Rola nauczyciela w kształtowaniu pojęć matematycznych. Nauczanie Początkowe, 2, 24–33.
Pruett M. (2014). Developing mathematical understanding in students with intellectual disabilities. Innovations & Perspectives.
Rosenberg M.S. Westling D.L., McLeskey J. (2008). Primary Characteristics of students with Intellectual Disabilities. Special Education for Today’s Teachers.
Sadowska S. (2006). Ścieżka edukacyjna ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim – aspekty trajektorii społecznej. Szkoła Specjalna, 5.
Semadeni Z., Gruszczyk-Kolczyńska E. i in. (2015). Matematyczna edukacja wczesnoszkolna. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Siwek H. (1985). Naśladowanie wzorca i dostrzeganie prawidłowości w prostych sytuacjach matematycznych i paramatematycznych przez dzieci upośledzone w stopniu lekkim. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Siwek H. (1992). Możliwości matematyczne uczniów szkoły specjalnej. Zarys teorii i propozycje rozwiązań metodycznych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Tkaczyk G. (2001). Poradnik metodyczny dla nauczycieli kształcących uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych: praca zbiorowa. Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Zimny Z.M. (1989). Psychologia procesów poznawczych. Częstochowa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.