Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 1 / 2012

„Dzieciństwo moich dzieci” Teresy Górskiej – nieznany przyczynek do dziejów rodziny ziemiańskiej na Pomorzu

Autor: Marek Sass ORCIDiD
Rok: 2012
Numer: 1
Strony: 235-247
DOI: 10.34767/PP.2012.01.17

Abstrakt

Dzieciństwo moich dzieci to niepublikowane do tej pory wspomnienia Teresy z Plater Zyberków Górskiej (1898-1990), żony Jana Górskiego – współwłaściciela majątku ziemskiego Kamienica w powiecie tucholskim. Obejmują lata 1928-1934. Spisane zostały w latach 1978-1980. Stanowią unikalne źródło badawczopoznawcze dotyczące dziejów rodzin ziemiańskich na Pomorzu w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Autorka głównymi bohaterami zapisków czyni swoje dzieci (Krystynę i Jerzego) utrwalając dla potomnych ich pierwsze lata życia. Przywołuje zabawne sytuacje związane z pierwszymi krokami, wypowiadanymi słowami, ciekawymi zapytaniami, jak również towarzyszącymi wychowaniu troskami, dylematami, obawami. Swoje i męża „dojrzewanie” do rodzicielstwa ukazuje na szerszym, społeczno-gospodarczo-kulturowym, tle ówczesnej pomorskiej rzeczywistości. Dzieciństwo moich dzieci to nie tylko źródło poznania przeszłości, to także dokument stanowiący ważny przyczynek do podejmowania działań edukacyjnych i animacyjnych w środowisku lokalnym, których celem jest budowanie tożsamości miejsca, jednostek i społeczności.

Bibliografia

Borzyszkowski J. (1999). Pamiętnikarstwo i sagi rodzinne jako świadectwo pomorskiej tożsamości. W: J. Borzyszkowski (red.) Rodzina pomorska, (s. 73-92). Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury Instytut Kaszubski.

Domańska E. (2011). Posłowie. Historia antropologiczna. Mikrohistoria. W: N.Z. Davis, Powrót Martina Guerre’a. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Górska-Gołaska K., Konarski S. (1996). Górska Teresa Maria Antonina z Plater – Zyberków. W: Ziemianie polscy w XX wieku. Słownik biograficzny. Cz. 3. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Górska-Gołaska K. (red.), (2000). Górscy herbu Boża Wola. Przodkowie i potomkowie generała Franciszka Górskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Górska-Gołaska K. (2004), Kamienica Górskich. Źródła do dziejów majątku. W: W. Jastrzębski (red.) Pomorskie rody ziemiańskie w czasach nowożytnych. Toruń: Wydawnictwo Mado.

Jakubiak K. (1999). Wychowanie rodzinne i nauka domowa dziecka na Pomorzu w świetle polskich pamiętników z przełomu XIX i XX wieku. W: J. Borzyszkowski (red.) Rodzina pomorska (s. 303-310). Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury Instytut Kaszubski.

Kula M. (2002). Nośniki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Leskiewiczowa J. (2000). Szkic do modelu rodziny. W: K. Górska-Gołaska (red.) Górscy herbu Boża Wola. Przodkowie i potomkowie generała Franciszka Górskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Łopatyńska H. (2002), Życie codzienne i odświętne w Tucholi w I połowie XX wieku na podstawie wspomnień Małgorzaty Trzcińskiej. W: J. Borzyszkowski (red.) Życie codzienne na Kaszubach i Pomorzu na przełomie XIX i XX wieku. Gdańsk: Instytut Kaszubski w Gdański, Instytut im. Herdera w Marburgu.

Sass M. (2006). Dzieje Gostycyna i okolicy. Pradzieje, rycerze, szlachta, ziemianie. Bydgoszcz – Gostycyn: Magraf, s.c.

Traba R. (2006). Historia – przestrzeń dialogu. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.