Świat dzieci w ich wypowiedziach na łamach „Płomyczka” z okresu PRL

Abstrakt

„Płomyczek” z okresu PRL jako czasopismo dla dzieci wykorzystywany był jako pomoc dydaktyczna, także w realizacji ówczesnych programów ideowo-wychowawczych. W latach 60., 70. i 80. „Płomyczek” dzięki rozbudowanym działom korespondencji miał przynosić swoim odbiorcom dziecięcy opis rzeczywistości. Nie przypadkiem jednak okazywał się on doskonale zgodny z tym światem, który chcieli przekazać dzieciom dorośli. Fakt, iż były to listy pisane przez dzieci, miał legitymizować zawarte w nich treści w odbiorze ich rówieśników. Listy dzieci do „Płomyczka” bez wątpienia pokazują, że problemy i zainteresowania dzieci pozostają niezmienne: fascynuje je otaczający świat, chcą dowiedzieć się wszystkiego o rodzinie, swojej okolicy, przyrodzie, historii. Z drugiej strony wypowiedzi dzieci pozwalają na odczytanie obrazu kultury oficjalnej tamtego okresu.

Bibliografia

Aleksandrzak S. (1958). List w sprawie... listów. Życie Szkoły, 5, s. 13-15.

Aleksandrzak S. (1964a). Niektóre zagadnienia czytelnictwa dzieci w świetle ich własnych wypowiedzi. Ruch Pedagogiczny, 2, s. 81-97.

Aleksandrzak S. (1964b). Czasopismo i książka dziecięca w pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Ruch Pedagogiczny, nr 2, s. 102-107.

Aleksandrzak S. (1965). Niektóre problemy czasopisma w szkole. Życie Szkoły, 4, s. 20-24.

Bańkowska A. (1963). Pół miliona „Płomyczków” – rozmowa ze Stanisławem Aleksandrzakiem redaktorem naczelnym dwutygodnika „Płomyczek”. Poradnik Bibliotekarza, 4, s. 83-86.

Brodala M. (2001) Propaganda dla najmłodszych w latach 1948-1956. Instrument stalinowskiego wychowania. W: M. Brodala, A. Lisiecka, T. Ruzikowski, Przebudować czlowieka. Komunistyczne wysiłki zmiany mentalności. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, s. 15-202.

Bzdęga M. (1965). Program o książce i czasopiśmie dziecięcym. Życie Szkoły, 4, s. 34-36.

Dymara B. (2001). O istocie i cechach dziecięcości. W: D. Kornas-Biela (red.) Oblicza dzieciństwa. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 343-359.

Groniowska B. (1946). Jak korzystać z czasopism. Dzieci i Wychowawca, 3-4, s. 36-38.

Kosiński K. (2004). Pamiętnikarstwo konkursowe jako źródło historyczne. W: Polska 1944/45-1989. Studia i materiały. T. 6: Warsztat badawczy. Warszawa: IH PAN, s. 133-145.

Muszyński H., Dudzikowa M. (1975). Praca wychowawcza w toku nauczania. Warszawa – Poznań: PWN.

Płomyczek (rubryki: O czym dzieci piszą, Nasze listy, Nasze listy – nasze sprawy)

Powierża S. (1958). Z naszych doświadczeń: „Płomyczek”. Życie Szkoły, 4, s. 19-21.

Rogoż M. (2009). Czasopisma dla dzieci i młodzieży Instytutu Wydawniczego „Nasza Księgarnia” w latach 1945-1989. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Smolińska-Theiss B. (2000). Dzieciństwo w Polsce. Kwartalnik Pedagogiczny, 3-4, s. 3-27.

Sokół Z. (1996). Prasa dziecięco-młodzieżowa w Polsce po roku 1980. Poradnik Bibliotekarza, 6, s. 3-7.

Szacka B. (2005). Wstęp. W: B. Szacka z zespołem, Polska dziecięca. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, s. 9-20.

Waksmund R. (1982). Periodyki dziecięce w systemie prasy. Propozycje metodologiczne do badań nad czasopiśmiennictwem dla dzieci i młodzieży. Litteraria t. 14, s. 149-162.