Kariery zawodowe nauczycieli w labiryncie oświatowych przeobrażeń

Abstrakt

Zmiany społeczno-ekonomiczne i oświatowe ostatnich dwudziestu lat spowodowały istotne przeobrażenia w sposobie rozumienia pracy i profesjonalizmu, także w zawodzie nauczycielskim. Przyjęty model rozwoju: od stażysty do profesora oświaty oraz utrata stabilności zatrudnienia wynikająca z reformy oświaty i umasowienia edukacji nauczycielskiej wyznaczają nowe ścieżki zawodowego życia , nowe modele kariery. W artykule autorka prezentuje wyniki badań biograficznych, w których dokonała rekonstrukcji zmian przebiegu karier zawodowych nauczycieli w okresie transformacji systemu oświatowego. Wyłoniona typologia karier pozwala nie tylko na opis jednostkowych zachowań nauczycieli, ale pozwala także analizować szersze procesy społeczne, które wpływają na znaczenia, jakie nauczyciele nadają swojej pracy.

Bibliografia

Bańka A. (2008). Otwartość na nowe formy doświadczania pracy i codzienności a procesy integracji osobowości. W: R. Gerlach (red.) Praca człowieka w XXI wieku. Bydgoszcz: WN UKW.

Domecka M., Mrozowicki A. (2008). Robotnicy i ludzie biznesu. Wzory karier zawodowych a zmiana społeczna w Polsce. Przegląd Socjologii Jakościowej, 1, s. 138- 149.

Domecka M. (2005). Praca jako doświadczenie biograficzne. W: E. Hałas, K.T. Konecki (red.) Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego. Warszawa: WN SCHOLAR.

Domecka M. (2010). Konstrukcja kariery, konstrukcja biografii, konstrukcja siebie. Narracje autobiograficzne ludzi biznesu. W: K.T. Konecki, A. Kacperczyk (red.) Procesy tożsamościowe. Symboliczno-interakcyjny wymiar konstruowania ładu i nieładu społecznego (s. 200-201). Łodź: WN UŁ.

Glaser B.G., Strauss A.L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Kraków: Zakład Wydawniczy „NOMOS”.

Katra G. (2004). Metoda biograficzna i analiza narracji w badaniach nad planowaniem swojego życia. W: E. Dryll, A. Cierpka (red.) Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne (s. 169) Warszawa: WN. Instytutu Psychologii PAN.

Gołębniak B.D. (2008). Wyjście poza scjentystyczne i personalistyczne myślenie o „uczeniu się uczenia”. W: E. Filipiak (red.) Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz: WN UKW.

Hajduk E. (2001). Kulturowe wyznaczniki biegu życia (s. 10, 69). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”.

Hałas E. (2001). Symbole w interakcji. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Hughes E. C. (1997). Careers. Qualitative Sociology, 20.

Hughes E. C. (1964). Men and Their Work. New York: Free Press.

Kędzierska H. (2009). Kulturowe wzory biografii profesji nauczycielskiej. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.) Paradygmaty współczesnej dydaktyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Kwieciński Z. (2007). Między patosem a dekadencją. Studia i szkice socjopedagogiczne. Wrocław: WN DSWE TWP.

Lewowicki T. (2007). Problemy kształcenia i pracy nauczycieli. Warszawa-Radom: Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB.

Magala S. (2005). Cyzelowanie zawodowych ram osobowości. W: E. Hałas, K.T. Konecki (red.) Konstruowanie jaźni i społeczeństwa. Europejskie warianty interakcjonizmu symbolicznego (s. 207). Warszawa WN SCHOLAR.

Marody M. (2000). Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości (s. 109). Warszawa: WN SCHOLAR.

Mizerek H. (1999). Dyskursy współczesnej edukacji nauczycielskiej. Między tradycjonalizmem a ponowoczesnością. Olsztyn: WN UWM.

Rokicka E. (1995). Wzory karier kierowniczych w gospodarce państwowej. Z badań nad ludnością dużego miasta. Łódź: WN UŁ.

Urbaniak-Zając D. (2009). O problemach towarzyszących badaniom jakościowym. Problemy Wczesnej Edukacji, 2.

Wagner I. (2005). Sprzężenie karier. Konstrukcja karier w środowiskach artystycznych i intelektualnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 1, s. 22.