Jedność w różnorodności i różnica w jedności - w dwusetną rocznicę urodzin Bronisława F. Trentowskiego

Abstrakt

W roku 2008 obchodziliśmy dwusetną rocznicę urodzin B.F. Trentowskiego, wobec tego jest wybitna okazja do zasygnalizowania problemu aktualności jego pedagogiki filozoficznej. Mamy tu bowiem do czynienia z filozofem i pedagogiem tyleż oryginalnym, co nierozumianym i niedowartościowanym, a przecież w ogromnym obszarze jego twórczości, dającym się wpisać we współczesny dyskurs humanistów, a zwłaszcza pedagogów. Jest rzeczą kapitalną, iż to, co zwyczajowo uznajemy za postmodernizm (brak pretensji do absolutnej jedności) było już przedmiotem refleksji Trentowskiego, którego dorobek możemy śmiało porównywać z dorobkiem czołowych przedstawicieli postmodernizmu, szczególnie Wolfganga Welscha. Okazuje się, iż oddalenie w czasie niekoniecznie oddala nas od wartościowych myśli i ciągle aktualnych rozwiązań będących próbą wyrwania pedagogiki z ujęcia ortodoksyjnego, jednocześnie bez skazania rozumu i racjonalności na banicję.

Bibliografia

Andrukowicz W. (2006). Szlachetny pożytek. O filozoficznej pedagogice Bronisława F. Trentowskiego. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.

Foucault M. (2002). Porządek dyskursu. Tłum. M. Kozłowski. Gdańsk: Wyd. „słowo/obraz terytoria”.

Ingarden R. (1973). Książeczka o człowieku. Kraków: WL.

Libelt K. (1967). Samowładztwo rozumu i objawy filozofii słowiańskiej. Warszawa: PWN.

Markowski M. P. (2001), Interpretacja i literatura, Teksty Drugie, 5.

Orlik M. (1996). Reakcje oscylacyjne. Porządek i chaos. Warszawa: Wyd. Naukowo-Techniczne.

Prigogine I., Stengers I. (1990). Z chaosu ku porządkowi. Nowy dialog człowieka z przyrodą. Tłum. K. Lipszyc. Warszawa: PIW.

Thom R. (1991). Parabole i katastrofy. Rozmowy o matematyce, nauce i filozofii. Tłum. R. Duda. Warszawa: PIW.

Trentowski B. F. (1844). Myślini, czyli całokształt loiki narodowej. Poznań: Wyd. Kamieński.

Trentowski B. F. (1970). Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży. Wrocław: Ossolineum.

Trentowski B. F. (1978). Podstawy filozofii uniwersalnej. Wstęp do nauki o naturze. Tłum. M. Żułkoś-Rozmaryn. Warszawa: PWN.

Welsch W. (1998). Nasza postmodernistyczna moderna. Tłum. R. Kubicki, A. Zeidler-Janiszewska. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Witkowski L. (2000). Edukacja i humanistyka. Nowe konteksty humanistyczne dla nowoczesnych nauczycieli. Warszawa: IBE.

Witkowski L. (2001). Dwoistość w pedagogice Bogdana Suchodolskiego. Kraków: Wyd. WIT-GRAF.