Rozwijanie sieci wsparcia społecznego właściwą odpowiedzią na problemy nastoletnich rodziców

Abstrakt

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki wczesnego rodzicielstwa. Co roku w Polsce około 20 tys. nastoletnich dziewcząt (w tym 4,5 tys. niepełnoletnich) zostaje matkami. Wczesne rodzicielstwo stanowi krytyczne wydarzenie w życiu nastolatków. Młodzież, psychicznie i społecznie niedojrzała, nieprzygotowana jest do wypełniania ról matki czy ojca. Poza tym nastoletni rodzice najczęściej pochodzą z rodzin ubogich, są uczniami szkół podstawowych lub średnich, nie pracują, nie mają stałego dochodu i własnego mieszkania. Z powodu niepełnoletności najmłodsi z nich nie mają również pełnych praw obywatelskich, co oznacza, że nie mogą być prawnymi opiekunami swoich dzieci, np. nie mogą odebrać samemu dziecka ze szpitala, czy zasiłku z pomocy społecznej. Ich sytuację pogarsza fakt, iż często pochodzą z rodzin nie tylko biednych, ale i dysfunkcyjnych. W rezultacie większość z nich uzyskuje niedostateczne lub nieduże wsparcie od własnych rodziców. Brak zasobów wewnętrznych oraz przeważnie zbyt małe wsparcie od najbliższych wskazuje na potrzebę rozwijania zewnętrznych sieci wsparcia dla nastoletnich rodziców.

Bibliografia

Harasimowicz A. (2006). Biuletyn Stowarzyszenia Pomocy Nieletnim Rodzicom. Niepublikowane materiały stowarzyszenia.

Budrowska B. (2000). Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Wrocław: FUNNA.

Coren E., Barlow J., Stewart-Brown S. (2003). The effecitvencess of indivdual and group-based parenting programmes in improving outcomes for teenage mothers their children. A systematic review. Journal of Adolescence Research, 26.

De Jonge A. (2001). Support for teenage mothers. A qualitative study into the views of women about the support theyreceived as teenage mothers. Journal of Advanced Nursing, 36.

Kaplan E. B. (1997). Not our kind of girl. Unraveling the myths of black teenage motherhood. Berkeley-Los Angeles-London: University of California Press.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy (1999). 10§1, DzU z 1998, nr 117, poz. 757. Kraków: GEO.

Kornas-Biela D. (2001). Małoletni ojcowie. Problem i wezwanie. W: D. Kornas-Biela (red.) Oblicza ojcostwa. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Lane T. S., Clay C. M. (2006). Meeting the service needs of young fathers. Child and Adolescent Social Work Journal, 1.

Marzec-Holka K. (1994). Dezintegracja małżeństw zawartych za zgodą sądu. Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP.

Musik J.S. (1993). Young, poor, and pregnant. The psychology of teenage motherhood. New Haven: Yale University Press.

Natężenie urodzeń wśród niepełnoletnich dziewcząt. Materiały na zamówienie Stowarzyszenia Pomocy Nieletnim Rodzicom (2005). Warszawa: GUS.

Quinlivan J. A., Box H., Evans S. (2003). Postnatal home visits in teenage mothers. A randomized controlled trial. The Lancet, 15.

Rocznik Demograficzny 2005. (2006). Warszawa: GUS.

Sęk H. (1998). Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.

Sęk H., R. Cieślak (2004). Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Warszawa: PWN.

Skowrońska A. (2007). Doświadczenia małoletnich matek i ojców ich dzieci. Aspekty socjopedagogiczne. Niepublikowana praca doktorska napisana pod kierunkiem Prof. zw. dr hab. Zbigniewa Kwiecińskiego, Toruń.

Thompson P. S. et al. (1997). Teenage pregnancy. Opposing viewpoints. San Diego-California: Greenhaven Press.

Towers S. (2000). Teenage pregnancy. An update. Social Science and Medicine, 8.

Ustawa z dnia 12. marca 2004 r. o pomocy społecznej, DzU, nr 64, poz. 593, art. 1.

Wróblewska W. (1991). Nastoletnie matki w Polsce – studium demograficzne na podstawie badania. Ankieta młodych matek z 1988. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGGH.