Nauczanie języków ojczystych w Szwecji

Abstrakt

W pracy podjęto temat edukacji językowej w Szwecji w kontekście zmian demograficznych, polityki imigracyjnej i polityki edukacyjnej państwa oraz polityki edukacyjnej Unii Europejskiej. Wyodrębniono jeden z dwóch kierunków rozwoju edukacji językowej, czyli nauczanie języków ojczystych, z pominięciem nauczania języków obcych. Omówiono status i formy organizacyjne nauczania języków ojczystych mniejszości narodowych, etnicznych i kulturowych, ze szczególnym uwzględnieniem trzech języków posiadających oficjalny status języków mniejszości (język fiński, lapoński oraz Meankieli). Uwzględniono dane statystyczne obrazujące popularność edukacji językowej w odniesieniu do poszczególnych szczebli edukacyjnych. Dodatkowo zwrócono uwagę na znaczenie kształcenia nauczycieli języków ojczystych oraz wielowymiarowość ich roli. Podjęto również temat edukacji językowej uchodźców i imigrantów w kontekście obowiązku szkolnego i związanych z tym regulacji prawnych. Przyjęta w pracy perspektywa społeczna i edukacyjna pozwoliła dostrzec wielowymiarowość systemu edukacji językowej w Szwecji zorientowanej na podtrzymywanie tożsamości mniejszości narodowych, kulturowych i etnicznych.

Bibliografia

Aleksander Z. (1995). Zakłócenia komunikacyjne dzieci i młodzieży jako problem europejski — różnice języków, wspólnota problemów edukacyjnych. W: E. Podoska-Filipowicz, H. Błażejewski, R. Gerlach (red.), Transformacja w edukacji: konieczność, możliwości, realia, nadzieje. Bydgoszcz: WSP.

Dybowska A. (2001). Konferencja — mniejszości kulturowe i etniczne w edukacji. W: Języki Obce w Szkole. Nauczanie języków mniejszości narodowych i etnicznych, 6.

Dziewulak D. (1997). Systemy szkolne Unii Europejskiej. Wydawnictwo Żak: Warszawa.

Education in Sweden 2000 (2000). Statistics Sweden.

Jałowiecki B. (2001). Regiony etniczno-lingwistyczne i kulturowe w Polsce. W: Języki Obce w Szkole. Nauczanie języków mniejszości narodowych i etnicznych, 6.

Komorowska H. (1985). Nauczanie języków obcych w Szwecji. Języki Obce w Szkole, 3.

National Description of Sweden. Supplement to the Eurydice Study “Foreign Language Teaching in Schools in Europe” (2001). Eurydice.

National Minorities in Sweden. A Summary on Swedish Policy on National Minorities (2001). Ministry of Industry, Employment and Communications.

National Minorities in Sweden (1999). Factsheet, Ministry of Culture.

Poluszyński B. (2002). Współczesny świat, Europa i Polska a języki i polityka językowa w XXI wieku. W: Języki Obce w Szkole. Nauczanie dwujęzyczne, 6.

Rabczuk W. (2002). Polityka edukacyjna Unii Europejskiej wobec imigrantów oraz mniejszości narodowych i etnicznych. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Statistical Yearbook 2003 (2003). Statistics Sweden.

Sweden’s Roma/Gypsies — a National Minority (1999). Factsheet, Ministry of Culture.

Swedish Report on the Council of Europe Charter for Regional and Minority Languages (2001). Initial Periodical Report presented in accordance with Article 15 of the Charter. Ministry of Industry, Employment and Communications.