Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 2 / 2020

Rozwój grafomotoryki jako istotny aspekt osiągania dojrzałości dziecka do nauki Diagnoza i terapia z zastosowaniem autorskiego narzędzia "Kwestionariusz grafomotoryczny"

Autor: Jacek Szmalec ORCIDiD, Elżbieta Wieczór ORCIDiD
Rok: 2020
Numer: 2
Strony: 189-215
DOI: 10.34767/PP.2020.02.13

Abstrakt

Poniższy artykuł dotyczy wskazania źródeł przyczyn problemów grafomotorycznych u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Rozwój grafomotoryki stanowi istotny aspekt rozwoju dziecka i jest związany z fazami rozwoju postrzegania wzrokowego, słuchowego, kinestetycznego, lokomocji, postawy ciała, zabawy, języka, ruchu. Zatem ma ogromne znaczenie dla integralnego rozwoju dziecka i jest ważnym aspektem przy określaniu stopnia dojrzałości do uczenia się, w tym również osiągnięcia umiejętności płynnego, samodzielnego pisania (Wieczór, 2019a). W pierwszej części przedstawiono zarys rozwoju umiejętności małej motoryki oraz rodzaje chwytów. W dalszej części zwrócono uwagę na znaczenie poziomu napięcia mięśniowego w rozwoju motoryki i grafomotoryki. Zaprezentowano przebieg i wyniki badań własnych dotyczących zależności poziomu grafomotycznego u dzieci z postawą ciała, napięciem posturalnym, propriocepcją, sprawnością obręczy barkowej. Badania wykazały ścisłą relację. Wartością przeprowadzonych badań i rezultatem ich rzetelnej interpretacji jest opracowanie indywidualnych strategii terapeutycznych w celu usprawnienia, przywrócenia funkcji czy optymalizacji napięcia.

Słowa kluczowe

dojrzałość dziecka do nauki grafomotoryka kwestionariusz motoryka rozwój

Bibliografia

Ammon J.E, Mary E., Etzel MS. (1977). Sensorimotor Organization in Reach and Prehension: A Developmental Model. Physical Therapy, 57, 1, 7–14.

Bart O., Hajami D., Bar-Haim Y. (2007). Predicting school adjustment from motor abilities in kindergarten. Infant and Child Development, 16 (6), 597–615.

Bogdanowicz M. (2011). Ryzyko dysleksji, dysortografii i dysgrafii. Gdańsk: Harmonia.

Cornhill H., Case-Smith J. (1996). Factors that relate to good and poor handwriting. The American journal of occupational therapy. DOI: 10.5014/ajot.50.9.732.

Corbetta D. (1989). Le developpement de la bimanualite chez l’enfant: symetrie et asymetrie des mouvements. Unpublished Ph.D. Thesis, Geneva.

Domagalska M., Matyja M. (2011). Podstawy usprawniania neurorozwojowego wg Karela i Berty Bobathow. Katowice: AWF.

Duff M., Khuri M. (1995). String solitons. Physics Raports, 259, 4–5, 213–326.

Driever P. (2008). Influence of age and movement complexity on kinematic hand movement parameters in childhood and adolescence. International Journal of Developmental Neuroscience, 26, 7, 655–663.

Erhardt E., Hinshaw S.P. (1994). Initial sociometric impressions of attention-deficit hyperactivity disorder and comparison boys: Predictions from social behaviors and from nonbehavioral variables. Journal of Consulting and Clinical.

Exner D, Dries M.D., Lesser D. (2001). Response to Angiotensin-Converting– Enzyme Inhibitor Therapy in Black as Compared with White Patients with Left Ventricular Dysfunction. The New England Journal of Medicine.

Gilfoyle E.M., Grady A.P., Moore J.C. (1990). Children Adapt: A Theory of Sensorimotor-sensory Development. Thorafare: SLACK Incorporated.

Grzesiak J., Naskręt M., Bronikowski M. (2014). Znaczenie koordynacji ruchów ręki w kształtowaniu umiejętności grafomotorycznych u dzieci w wieku 67 lat. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 47, 131–139.

Hannaford C. (2005). Smart moves: Why learning is not all in your head. Salt Lake City: Great River Books.

O’Brien J., Kuhaneck H. (1995). Case-Smith’s Occupational Therapy for Children and Adolescents. Mosby: Elsevier Books.

Parks B., Oakerson R. (1988). Metropolitan Organization and Governance: A Local Public Economy Approach. SAGE JOURNALS, 25, 1. DOI: 10.1177/004208168902500103.

Szmalec J. (2017). Research on the effectiveness of therapy used for children with grapho-motor problems applying the authorial grapho-motor questionnaire. DIALOGO, 3, 2, 5064. DOI: 10.18638/dialogo.2017.3.2.4.

Simon C.J., Daub M.M. (1993). Human development across the life span. W: H.L. Hopkins, H.D. Smith (eds.), Willard and Spackman’s occupational therapy. Philadelphia: J.B. Lippincott.

Twitchell E. (1965). Normal Motor Development. Physical Therapy, 45, 5, 419– 423. DOI: 10.1093/ptj/45.5.419.

Twitchell E. (1970). Mechanisms of motor skill development. New York: Academic Press.

Wieczor E. (2019a). Sprawność grafomotoryczna dziecka jako wyznacznik czytelności pisma. W: E. Wieczor, J. Szmalec, G. Brzuzy (red.), Sensoryka i motoryka w rozwoju dziecka i uczeniu się w aspekcie terapii integracji sensorycznej (s. 8496). Warszawa: Difin.

Wieczor E. (2019b). Diagnoza sprawności manualnej i grafomotorycznej u dzieci w wieku przedszkolnym na podstawie badań empirycznych. W: E. Wieczór, J. Szmalec, G. Brzuzy (red.), Sensoryka i motoryka w rozwoju dziecka i uczeniu się w aspekcie terapii integracji sensorycznej (s. 97102). Warszawa: Difin.