Wybrane aspekty funkcjonowania dziecka zdolnego w pieczy zastępczej
Rok: 2020
Numer: 2
Strony: 232-242
DOI: 10.34767/PP.2020.02.15
Abstrakt
Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących funkcjonowania dzieci zdolnych w pieczy zastępczej w trzech województwach wschodniej Polski, przy czym analizom poddano zarówno dzieci o zdolnościach ogólnych, jak i kierunkowych. Celem badań było zidentyfikowanie czynników mogących mieć wpływ na rozwój zdolności podopiecznych. Badania prowadzono od kwietnia do grudnia 2018 roku – zbadano zainteresowania wychowanków pieczy zastępczej, określono specyfikę funkcjonowania zdolnych wychowanków w środowiskach zastępczych. Zbieranie danych rozłożono na dwie fazy, w pierwszej fazie (badania sondażowe) wykorzystano kwestionariusz ankiety dla podopiecznych (10 lat i powyżej), analizę dokumentów i wywiad z dyrektorem placówki. W drugiej fazie na podstawie kryteriów psychopedagogicznych, tj. nominacje rodzicielskie (w tym wypadku nominacje wychowawców); autonominacje; uczestnictwo w konkursach i zawodach; posiadane zainteresowania i ich rozwijanie wyłoniono przypadki zdolnych podopiecznych i przeprowadzono wywiady jakościowe na ich temat. Badania pozwoliły na określenie problemów związanych z funkcjonowaniem społecznym zdolnych podopiecznych w środowisku pieczy zastępczej oraz przybliżyły rodzaje wsparcia oferowanego im przez to środowisko.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Bildiren A. (2018). The Interest Issues of Gifted Children World. Journal of Education, 8, 1, 17–26. DOI: 10.5430/wje.v8nlpl7
Bonar J. (2014). Szkoła jako środowisko blokujące potencjał twórczy uczniów. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, A. Gajdzica, (red.), Edukacja małego dziecka: szkoła przemiany instytucji i jej funkcji (s. 41–48). Krakow–Cieszyn: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Creswell J.W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. London: Sage.
Dyrda B. (2012). Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Studium społeczno-pedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Dyrda B. (2007). Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych. Rozpoznawanie i przeciwdziałanie. Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Gardner H. (2009). Inteligencje wielorakie. Nowe horyzonty w teorii i praktyce. Przeł. A. Jankowski. Warszawa: Laurum.
Giza T. (2006). Socjopedagogiczne uwarunkowania procesów identyfikowania oraz rozwoju zdolności uczniow w szkole. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Gross M.U.M. (2005). Exceptionally Gifted Children. London–New York: Routledge Falmer Taylor & Francis Group.
Gwiazdowska-Stańczak S., Sękowski A.E. (2018). Rodzina uczniów zdolnych. Warszawa: Difin.
Hollingworth L.S. (1926). Gifted Children: Their nature and nature. New York: Macmillan.
Hornowski B. (1986). Rozwój inteligencji i uzdolnień specjalnych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Karwowski M. (2005). Konstelacja zdolności. Typy inteligencji a kreatywność. Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Lewowicki, T. (1986). Kształcenie uczniów zdolnych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Lewis G. (1998). Jak wychować utalentowane dziecko?. Przeł. A. Pawełczak. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Ledzińska M. (1996). Przetwarzanie informacji przez uczniów o zróżnicowanym poziomie zdolności a ich postępy w szkole. Warszawa: Oficyna Wydawnicza WPUW.
Limont W. (2010). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Limont W. (2005). Uczeń zdolny jako problem wychowawczy. W: tegoż (red.), Wybrane zagadnienia edukacji uczniow zdolnych. T. II. (s. 123–137). Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Melosik Z. (2008). Edukacja merytokratyczna i społeczne konstrukcje sukcesu życiowego. Problemy Wczesnej Edukacji, 1 (7), 7–17.
Muszyńska E. (2019). Czynniki i mechanizmy kształtowania się zdolności. W: E. Piotrowski, M. Porzucek-Miśkiewicz (red.), Edukacja osób zdolnych (s. 153–181). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Osmanović A., Akay C. (2018). Social Adaptability of Elementary School Gifted Students. European Researcher, A, 9(1), 42–49. DOI: 0.13187/er.2018.1.42.
Rocznik Statystyczny Województw 2017. Warszawa: Główny Ośrodek Statystyczny.
Ruszkowska M. (2013). Rodzina zastępcza jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobow Ludzkich.
Schroth S.T., Helfer J.A. (2008). Identifying gifted students: Educator beliefs regarding various policies, processes, and procedures. Journal for the Education of the Gifted, 32(2), 155–179. DOI: org/10.4219/jeg-2008-850.
Sękowski A.E. (2000). Osiągnięcia uczniow zdolnych. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Szmidt K.J. (2001). Tworczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Łodź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Tashakkori A., Teddlie C. (2003). Handbook of mixed method research in the social and behawior sciences. Thousand Oaks, CA: Sage.
Winiarski M. (2017). W kręgu pedagogiki społecznej. Studia-szkice-refleksje. Łodź–Warszawa: Społeczna Akademia Nauk.
Winner E. (2000). The origins and ends of giftedness. American Psychologist, 55, s. 159–169. DOI: 10.1037/0003-066X.55.1.159.