Uczenie się badawczych kompetencji informacyjnych. Przegląd literatury

Abstrakt

Artykuł prezentuje przegląd literatury na temat badawczych kompetencji informacyjnych. Celem przeglądu jest ustalenie i uporządkowanie stanu wiedzy na temat tych kompetencji i ich uczenia się, w tym usystematyzowanie stosowanej terminologii w najważniejszych pracach z literatury przedmiotu. Wyniki przeglądu zostały zaprezentowane w odniesieniu do trzech perspektyw badawczych: (1) generycznej, (2) społeczno-kulturowej oraz (3) transformatywnej. Dokonany przegląd umożliwił wskazanie perspektywy społeczno-kulturowej jako dominującej w tekstach na temat uczenia się badawczych kompetencji informacyjnych. W tej perspektywie proces uczenia się jest zawsze związany z uczestnictwem w praktykach społecznych, w szczególności praktykach badawczych.

Słowa kluczowe

Bibliografia

American Library Association. (1989). Presidential Committee on Information Literacy: Final Report. Washington, DC. http://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential

Association of College & Research Libraries. (2015). Framework for Information Literacy for Higher Education. Chicago, IL: Association of College and Research Libraries. http://www.ala.org/acrl/standards/ilframework

Association of College & Research Libraries. (2000). Information Literacy Competency Standards for Higher Education. Chicago, IL: Association of College and Research Libraries. http://www.ala.org/acrl/standards/informationliteracycompetency

Bøyum I. i Aabø S. (2015). The information practices of Business PhD students. New Library World, 116(3/4), 187-200.

Breivik P.S. (1985). Putting Libraries Back in the Information Society. American Libraries, 16(1), 723.

Bruce C. (1997). The seven faces of information literacy. Adelaide: Auslib Press.

Bruce C. (2013). Information Literacy Research and Practice: An Experiential Perspective. W: S. Kurbanoğlu i in. (red.), Worldwide Commonalities and Challenges in Information Literacy Research and Practice: Communications in Computer and Information Science. Cham: Springer.

Bruce C., Edwards S. i Lupton M. (2006). Six Frames for Information Literacy Education: A conceptual framework for interpreting the relationships between theory and practice. Innovation in Teaching and Learning in Information and Computer Sciences, 5(1), 1-18.

Czerepaniak-Walczak M. (1999). Kompetencja: słowo kluczowe czy “wytrych” w edukacji? Neodidagmata, 24, 53-66.

Doyle C.S. (1994). Information Literacy in an Information Society: A Concept for the Information Age. Syracuse. NY: Syracuse University.

East J.W. (2005). Information Literacy for the Humanities Researcher: A Syllabus Based on Information Habits Research. The Journal of Academic Librarianship, 31(2), 134-142.

Eisenberg M., Berkowitz R.E. (1990). Information Problem-Solving: The Big Six Skills Approach to Library & Information Skills Instruction. W: Information Management, Policy and Services. Norwood, NJ: Ablex.

Exner N. (2014). Research Information Literacy: Addressing Original Researchers’ Needs. The Journal of Academic Librarianship, 40(5), 460-466.

Fry J. (2006). Scholarly research and information practices: A domain analytic approach. Information Processing & Management, 42(1), 299-316.

Grassian E. i Clark S.E. (1999). Internet Resources: Information Literacy Sites: Background and Ideas for Program Planning and Development. College and Research Libraries News, 60(2), 78-81.

Grassian E.S. i Kaplowitz J.R. (2009). Information literacy Instruction: Theory and practice. New York, NY: Neal-Schuman Publishers.

Gullikson S. (2006). Faculty Perceptions of ACRL’s Information Literacy Competency Standards for Higher Education. The Journal of Academic Librarianship, 32(6), 583-592.

Hudzik J.P. (2012). Wariacje na kulturę wiedzy. W: P. Celiński, J. P. Chudzik (red.), Kultura wiedzy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Illeris K. (2006). Trzy wymiary uczenia się: poznawcze, emocjonalne i społeczne ramy współczesnej teorii uczenia się. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Ivey R. (2003). Information Literacy: How Do Librarians and Academics Work in Partnership to Deliver Effective Learning Programs? Australian Academic & Research Libraries, 34(2), 100-113.

Jasiewicz i in. (2015). Ramowy katalog kompetencji cyfrowych. Warszawa: Centrum Cyfrowe Projekt: Polska.

Jurgiel-Aleksander A. i Jagiełło-Rusiłowski A. (2013). Dyskurs uczenia się przez całe życie: administrowanie kompetencjami czy pytanie o ich sens i znaczenie? Rocznik Andragogiczny, 20, 65-73.

Kapitzke C. (2003). Information literacy: A review and poststructural critique. Australian Journal of Language and Literacy, 26(1), 53-66.

Knorr-Cetina K. (1999). Epistemic Cultures: How the Sciences Make Knowledge. Harvard: Harvard University Press.

Kulthau C.C. (1990). Information Skills for an Information Society: A Review of Research. Information Reports and Bibiliographies, 19(3), 14-26.

Kurantowicz E. (2007). O uczących się społecznościach: wybrane praktyki edukacyjne ludzi dorosłych. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Kurantowicz E. i Nizińska A. (2012). Trajektorie uczenia się w instytucjach kształcenia ustawicznego. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Kwieciński Z. (2002). Nieuniknione? Funkcje alfabetyzacji w dorosłości. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Lave J. i Wenger E. (1991). Situated learning: legitimate peripheral participation. New York, NY: Cambridge University Press.

Lipu S. (2010). Exploring information literacy from feminist perspectives. W: A. Lloyd, S. Talja (red.), Practising Information Literacy: Bringing Theories of Learning Practice and Information Literacy Together. Wagga Wagga: Centre for Information Studies.

Lloyd A. (2010). Information Literacy Landscapes: Information literacy in education, workplace and everyday contexts. Oxford: Chandos Publishing.

Lloyd A. (2013). Building Information Resilient Workers: The Critical Ground of Workplace Information Literacy. What Have We Learnt? W: S. Kurbanoğlu i in. (red.), Worldwide Commonalities and Challenges in Information Literacy Research and Practice: Communications in Computer and Information Science. Cham: Springer.

Lupton M. i Bruce C. (2010). Windows on information literacy worlds: Genetic, situated and transformative perspectives. W: A. Lloyd i S. Talja (red.), Practising Information Literacy: Bringing Theories of Learning Practice and Information Literacy Together. Wagga Wagga: Centre for Information Studies.

Malewski M. (2010). Od nauczania się do uczenia się: o paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Marcum J.W. (2002). Rethinking information literacy. The Library Quarterly, 72(1), 1-26.

Palmer C.L. i Cragin M.H. (2009). Scholarship and disciplinary practices. Annual Review of Information Science and Technology, 42(1), 163-212.

Pilerot O. (2013). A practice theoretical exploration of information sharing and trust in a dispersed community of design scholars. Information Research, 18(4).

Pilerot O. (2016). A practice-based exploration of the enactment of information literacy among PhD students in an interdisciplinary research field. Journal of Documentation, 72(3), 414-434.

Pleskot-Makulska K. (2007). Teoria uczenia się transformatywnego autorstwa Jack’a Mezirowa. Rocznik Andragogiczny, 2007.

Przybylska E. (2014). Alfabetyzacja i edukacja podstawowa osób dorosłych jako wyzwanie teraźniejszości. Przegląd Pedagogiczny, 2, 28-39.

Rader H.B. (2002). Information literacy 1973-2002: A selected literature review. Library Trends, 51, 242-259.

Roos A. (2015). Medical scientists’ information practices in the research work context. Health Information & Libraries Journal, 32(1), 23-36.

Scribner S. (1984). Literacy in Three Metaphors. American Journal of Education, 93(21).

Siatkowski A. (2014). Kompetencje obywatelskie a aktywność w sferze publicznej. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Simmons M.H. (2005). Librarians as disciplinary discourse mediators: Using genre theory to move toward critical information literacy. Libraries and the Academy, 5(3), 297-311.

Talja S. (2002). Information sharing in academic communities: Types and levels of collaboration in information seeking and use. New Review of Information Behavior Research, 3, 143-159.

Talja S. (2006). The Domain Analytic Approach to Scholars’ Information Practices. W: K. E. Fisher i in. (red.), Theories of Information Behavior. Medford, NJ: American Society for Information Science and Technology.

Tewell E. (2009). A decade of critical information literacy: A review of the literature. Communications in Information Literacy, 43(2), 208-230.

Tuominen K., Savolainen R. i Talja S. (2005). Information Literacy as a Sociotechnical Practice. The Library Quarterly, 75(3), 329-345.

Webber S. i Johnston B. (2000). Conceptions of information literacy: New perspectives and implications. Journal of Information Science, 26(6), 381-397.

Weiner S.A. (2012). Institutionalizing Information Literacy. The Journal of Academic Librarianship, 38(5), 287-293.

Wilson T. i Maceviciute E. (2013). Effective Use of Repositories: A Case for Information Literacy Development? W: S. Kurbanoğlu i in. (red.), Worldwide Commonalities and Challenges in Information Literacy Research and Practice: Communications in Computer and Information Science. Cham: Springer.

Zurkowski P. (1974). The information service environment: relationships and priorities. Washington, DC: National Commission on Libraries and Information Science.