Przegląd badań nad stresem nauczycieli wychowania fizycznego
, Agnieszka Kowalczyk Rok: 2021
Numer: 2
Strony: 70-83
DOI: 10.34767/PP.2021.02.05
Abstrakt
Cel badań. Celem badań była analiza zjawiska stresu wśród nauczycieli wychowania fizycznego. Materiał i metody. Przeszukano bazy danych EBSCOhost i Wirtualnej Biblioteki Nauki. Dokonano przeglądu literatury wykorzystującej terminy (słowa kluczowe) „stres”, „stres nauczycieli wychowania fizycznego”. Wyniki. Istnieje wiele badań świadczących o tym, iż nauczanie jest bardzo stresującym zajęciem (Dunham, 1976; Fejgin i in., 1995; Kyriacou i Sutcliffe, 1987a, b). Nie znaleziono jednego, konkretnego narzędzia badawczego w badaniach diagnostycznych na temat stresu nauczycieli wychowania fizycznego. Większość badań nad zjawiskiem stresu nauczycieli skupia się ogólnie na nauczycielach, mało jest badań dotyczących stresu występującego u nauczycieli wychowania fizycznego. Prowadzone badania nad stresem nauczycieli wychowania fizycznego dotyczą czynników powodujących stres. Najistotniejszymi stresorami w zawodzie nauczyciela wychowania fizycznego są: niskie zarobki i prestiż zawodu, brak bazy do realizacji zajęć, niewłaściwy stosunek dyrekcji szkoły do nauczycieli, zła organizacja pracy w szkole, traktowanie wychowania fizycznego jako przedmiotu gorszego od innych, brak pewności dalszego zatrudnienia czy też konieczność podejmowania dodatkowej pracy zarobkowej. Wnioski. W związku z zagrożeniami, jakie niesie ze sobą stres, zarówno dla samej jednostki, jak i dzieci i młodzieży konieczne jest systematyczne monitorowanie zjawiska stresu wśród nauczycieli wychowania fizycznego.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Al-Mohannadi A. i Capel S. (2007). Stress in physical education teachers in Qatar. Social Psychology of Education, 1, 55–75.
Dogan P.K., Akyel Y. i Dogan I. (2018). Examination of the Relationship between Job Satisfaction and Job Stressof Physical Education Teachers. Acta Didactica Napocensia, 1, 1–12.
Dunham J. (1976). Stress situations and responses. W: National Association of Schoolmasters (Ed.) Stress in schools. Hemel Hempstead, Herts: National Association of Schoolmasters.
Evans, Virden i in. (1986). Analysis of the Intrinsic and Extrinsic Stress Factors of K-Physical Education Teachers. Rienov.
Fejgin N., Ephraty N. i Ben-Sira D. (1995). Work environment and burnout of physical education teachers. Journal of Teaching in Physical Education, 15, 64–78.
Kahn R.L., Wolfe D.M., Quinn R.P., Snoeck J.D. i Rosenthal R.A. (1964). Organizational Stress: Studies in Role Conflict and Ambiguity. New York: Wiley.
Kirenko J. i Zubrzycka-Maciąg T. (2011). Współczesny nauczyciel studium wypalenia zawodowego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kovač M., Leskošek B., Hadžić V. i Jurak G. (2013). Occupational health problems among slovenian physical education teachers. Kinesiology, 1, 92–100.
Krawulska-Ptaszyńska A. (1992). Analiza czynnikowa wypalenia zawodowego u nauczycieli szkół średnich. Przegląd Psychologiczny, 3, 403–410.
Kropiwnicki J. (1999). Szkoła a wypalenie zawodowe. Jelenia Góra: Wydawnictwo Nauczycielskie.
Kuśnierz C. (2010). Główne zagrożenia zdrowia psychicznego nauczycieli wychowania fizycznego. Opole: Oficyna Wydawnicza PO.
Kyriacou C. i Sutcliffe J. (1978a). A model of teachers stress. Educational Studies, 4, 1–16.
Kyriacou C. i Sutcliffe J. (1987b). Teacher stress and satisfaction. Educational Research, 21, 89–96.
Morolia A. i Tiwari D. (2012). The relationship of job stress to job satisfaction among the physical education teachers of rajasthan. International Journal of Sports Sciences & Fitness, 1, 174–183.
Onifade A. i Aiyejuyo L.J. (2003). Schools-village concept and stress of physical education teachers in Nigeria. ICHPER-SD Journal of Research in Health, Physical Education, Recreation, Sport & Dance, 2, 30–34.
Onifade A. i Odedeyi O.O. (2001). Occupational stress factors among Nigerian physical education teachers. ICHPER-SD Journal of Research in Health, Physical Education, Recreation, Sport & Dance, 3, 6–10.
Piotrowska M. (2006). Konieczne jest społeczne wsparcie. Nowa Szkoła, 2, 19–25.
Selye H. (1946). General adaptation syndrome and diseases of adaptation. Journal of Clinical Endocrinology, 6, 55.
Shirotriya A.K. i Quraishi M.I. (2015). Reliability, validity and factorial structure of the occupational stress scale for physical education teachers. Sports Medicine Journal/Medicina Sportivâ, 3, 2609–2617.
Shivendra D. i Kumar M. (2016). A study of job satisfaction and job stress among physical education teachers working in government, semi-government and private schools. International Journal of Sports Sciences & Fitness, 1, 89–100.
Sekułowicz M. (2002). Wypalenie zawodowe nauczycieli pracujących z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Przyczyny – symptomy – zapobieganie – przezwyciężenie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Stočkus A. i Adaškevičienė E. (2013). Peculiarities of stressors experienced by physical education teachers at work. Education Physical Training Sport, 3, 62–69.
Trinkūnienė L. i Kardelienė L. (2013). Occupational difficulties at work of physical education teachers. / profesiniai sunkumai kūno kultūros mokytojo darbe. Education Physical Training Sport, 1, 88–97.
Tucholska S. (2003). Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Yue-ye L., Wei-de S. i Su-zhen C. (2007). Work Related Stress of PE Teachers in Middle Schools in Zhejiang Urban Areas nad the Coping Styles. Journal of Shenyang Sport University, 5, 11–14