Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 1 / 2022

Etnografia wizualna w badaniach edukacyjnych

Autor: Agata Czajkowska ORCIDiD
Rok: 2022
Numer: 1
Strony: 30-45
DOI: 10.34767/PP.2022.01.02

Abstrakt

Artykuł przedstawia ogólny zarys teorii i praktyki badań wizualnych w edukacji. Przybliża
etnografię wizualną jako jedną z dostępnych metodologii badawczych oraz wybrane techniki zbierania danych. Próba prześledzenia zastosowań metodologii wizualnej wskazuje, że obrazy mogą stanowić podstawę analizy poglądów społecznych i kulturowych oraz procesu postrzegania zjawisk przez uczniów, studentów, nauczycieli, edukatorów czy członków innych społeczności związanych z edukacją. Poruszone zostały także kwestie etyczne związane z publikowaniem danych wizualnych, takie jak anonimowość czy zakres wynegocjowanej konstrukcji znaczeniowej. W głównych refleksjach podkreślono znaczenie etnografii wizualnej jako kluczowej metodologii pozyskiwania bogatych danych, które umożliwiają dostęp do przestrzeni edukacyjnych, jak również znaczenie technik partycypacyjnych w gromadzeniu danych oraz roli technologii jako niezaprzeczalnego „uczestnika” procesu badawczego.

Słowa kluczowe

badania wizualne edukacja etnografia wizualna etyka gromadzenie danych

Bibliografia

Ardévol E. (2012). Virtual/visual ethnography: Methodological crossroads at the intersection of visual and internet research. W: S. Pink (red.), Advances of visual methodology. London: Sage.

Banks M. (2007). Using visual data in qualitative research. London: Sage.

Banks M. i Morphy H. (1997). Rethinking visual anthropology. New Haven: Yale University Press.

Banks M. (1998). Visual Anthropology. Image, Object and Interpretation. W: J. Prosser (red.), Image- based Research (s. 6–19). London: Routledge.

Bland D. (2018). Using drawing in research with children: Lessons from practice. International Journal of Research & Method in Education, 41(3), 342-352.

Barrett T. (1986). Teaching about Photography: Photographs and Contexts. Art Education, 39, 4, 33–36.

Bateson G. i Mead M. (1942). Balinese Character. New York: Academy of Sciences.

Brzezińska A.W. i Wosińska M. (2011). Projekt Sztutowo czy Stutthof? Oswaja[1]nie krajobrazu kulturowego. Poznań – Sztutowo: IEiAK UAM, IP UAM, Muzeum Stutthof.

Chen C. (2005). Top 10 Unsolved Information Visualisation Problems. IEEE Computer Graphics and Applications, 25(4), 12–16.

Chomczyński P. (2012). Fotografia w badaniach nad stygmą społeczną. Wnioski metodologiczne z badań nad stygmatyzacją przestępców. Zaczerpnięte 17 czerwca 2019. Strona internetowa http://hdl.handle.net/11089/1052

Collier J. Jr i Collier M. (1986). Visual Anthropology. Photography as a Research Method. Albuquerque: University of New Mexico Press.

Emmison M. i Smith P. (2000). Researching the Visual: images, objects, Contexts and interactions in social and cultural inquiry. London: Sage.

English F.W. (1988). The Utility of the Camera in Qualitative Inquiry. Educational Researcher, 17, 8–16.

Ferenc T. (2007). Analiza obrazów – Przegląd metod i inspiracji teoretycznych. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica 32, 5–25.

Fischman G. (2001). Reflections about images, visual culture and educational research. Educational Researcher, 30(8), 28–33.

Frith H., Riley S., Archer L. i Gleeson K. (2005), Editorial: Imag(in)ing Visual Methodologies. Qualitative Research in Psychology, 2(3).

Goffman E. (1987). Gender Advertisments, New York: Harper & Row.

Harris A. i Guillemin M. (2012). Developing sensory awareness in qualitative interviewing: A portal into the otherwise unexplored. Qualitative Health Research, 22(5), 689–699.

Jurkowski J.M. i Paul-Ward A. (2007). Photovoice with Vulnerable Populations: Addressing Disparities in Health Promotion Among People with Intellectual Disabilities. Health Promotion Practice, 8(4), 358–365.

Kerren A., Stasko J.T., Fekete J.-D. i North C. (2008). Information Visualization. Heidelberg: Springer.

Kilburn D. i Earley J. (2015). Disqus website-based commenting as an e-research method: Engaging doctoral and early-career academic learners in educational research.  International Journal of Research & Method in Education, 38(3), 288–303.

Knoblauch H., Baer A. i Laurier E. (2008). Visual analysis: New developments in the analysis of video and photography. Forum Qualitative Research, 9: 14, 1–14.

Konecki K. (2005). Wizualne wyobrażenia. Główne strategie badawcze w socjo[1]logii wizualnej a metodologia teorii ugruntowanej. Przegląd Socjologii Jakościowej, 1, 1. Zaczerpnięte 10 lipca 2019. Strona internetowa http://www.qualitativesociologyreview.org /PL/archive_pl.php

Konecki K. (2012). Wizualna teoria ugruntowana. Podstawowe zasady i proce[1]dury. Przegląd Socjologii Jakościowej, 8, 1. Zaczerpnięte 10 lipca 2019. Strona internetowa http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org

Kuschnir K. (2016). Ethnographic drawing: Eleven benefits of using a sketchbook for fieldwork. Visual Ethnography Journal, 5(1), 103–134.

LeCompte M.D. i Preissle J. (2003). Ethnography and qualitative design in educa[1]tional research. San Diego: Academic Press.

Legge M.F. i Smith W. (2014). Teacher education and experiential learning: A visual ethnography. Australian Journal of Teacher Education, 39(12), 95–110.

Lomax H.J. (2012). Shifting the focus: Children’s image-making practices and their implications for analysis. International Journal of Research & Method in Education, 35(3), 1–8.

MacDougall D. (1998).  Transcultural cinema. Princeton: Princeton University Press.

Manovitch L. (1995). The Paradoxes Of Digital Photography. Photography After Photography, Exhibition Catalog. Zaczerpnięte 6 lipca 2019. Strona internetowa http://www.manovitch.net/TEXT/digital_photo.html

McGuigan J. (1997). Cultural methodologies. London: Sage.

Nowotniak J. (2012). Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

O’Brien V., Dhuffar M. i Griffiths M. (2014). Collaborative visual ethnography: Practical issues in cross-cultural research. London: SAGE Research Method Cases.

Pauwels L. i Margolis E. (2011). The Sage Handbook of Visual Research Methods. London: Sage.

Pink S. (2012). Advances in visual methodology. London: Sage.

Pink S. (2013).  Doing visual ethnography. Thousands Oaks, CA: Sage.

Redfield R. (1955). The Little Community. Viewpoints for the Study of a Human Whole. Chicago: University of Chicago Press.

Reeves S., Kuper A. i Hodges B.D. (2008). Qualitative research methodologies: Ethnography. BMJ: British Medical Journal, 337(7668), 512–514.

Rhodes S.D. (2006). Visions and voices: HIV in the 21st century. Indigent persons living with HIV/AIDS in the southern USA use photovoice to communicate meaning. Journal of Epidemiology and Community Health, 60(10), 886.

Rose G. (2001). Visual Methodologies: An introduction to researching with visual materials. London: Sage.

Rose G. (2013). On the relation between visual research methods and contemporary visual culture. Sociological Review. DOI:10.1111/1467-954X.12109

Spitzer L. (1980). Amerykańska reklama jako sztuka popularna. W: M. Głowiński (red.), Język i społeczeństwo. Warszawa: Czytelnik.

Stasz C. (1979). The early history of visual sociology. W: I. Wagner (red.), Images of Information: still Photograpy in Social Sciences. Beverly Hills, CA: Sage.

Streng J.M., Rhodes S., Ayala G. i in. (2004). Realidad Latina: Latino Adolescents, Their School, and a University Use Photovoice to Examine and Address the Influence of Immigration. Journal of Interprofessional Care, 18, 403–415.

Warren S. (2005). Photography and voice in critical qualitative management research. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 18(6), 861–862.

Woods S.C. (2000). A Picture Is Worth a Thousand Words—Using Photographs in the Classroom. Young Children, 55, 5, 82–84.

Van Maanen J. (1988). Tales of the field: On writing ethnography. Chicago: University of Chicago Press.

Xu L., Widjaja W. i Ferguson J. (2018). Seeing through the eyes of the teacher? Investigating primary school teachers’ professional noticing through a video-based research methodology. International Journal of Research & Method in Education, 57(1), 1–44.