Triangulacja w badaniach pedagogicznych – możliwości, ograniczenia, zagrożenia
, Teresa Ulanowska Rok: 2022
Numer: 2
Strony: 147-158
DOI: 10.34767/PP.2022.02.09
Abstrakt
Przedmiotem rozważań autorek jest zaprezentowanie strategii triangulacji, możliwej do zastosowania w badaniach pedagogicznych. Punktem wyjścia do dyskusji są ujęcia definicyjne triangulacji wraz z odniesieniem do możliwości oraz ograniczeń ich zastosowania w badaniach pedagogicznych. Autorki poruszają obszary kluczowe dla decyzji badacza co do zastosowania strategii triangulacji w prowadzonych badaniach. Wskazują na istotne elementy dotyczące znajomości metodologii badań pedagogicznych, w tym zasad prowadzenia badań ilościowych i jakościowych. Odnoszą się także do samej sylwetki badacza, zwracają uwagę na elementy własnych uwarunkowań psychologicznych, mogących wspierać bądź utrudniać prawidłowe zastosowanie modelu triangulacyjnego. Autorki zarysowują szczegółowo strony za i przeciw zastosowaniu strategii triangulacji w badaniach pedagogicznych i pozostawiają badaczowi otwarte pole decyzyjne, jak też skłaniają do refleksji nad pogłębioną oceną zasobów własnych.
Słowa kluczowe
Bibliografia
Babbie E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Campbell D. i Fiske D. (1959). Convergent and discriminant validation by the multitrait–multimethod matrix. Psychological Bulletin, 56, 81–105.
Clark A. (2005). Ways of seeing: using the Mosaic approach to listen to young children’s perspective. W: A. Clark, A.T. Kjorholt i P. Moss (red.), Beyond listening: Children’s Perspectives on Early Childhood Services. Bristol: Policy Press.
Červinkov H. i Gołębniak B.D. (red.) (2013). Edukacyjne badania w działaniu. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Denzin N.K. (2009). The Research Act. A Theoretical Introduction to Sociological Methods. New Brunswick (USA) and London (U.K.): Aldine Transaction.
Guba E. i Lincoln Y. (2009). Kontrowersje wokół paradygmatów, sprzeczności i wyłaniające się zbieżności. Tłum. Monika Bobako. W: N.K. Denzin i Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Guion L.A. (2002). Triangulation: Establishing the Validity of Qualitative Studies. Technical Report FCS6014, Department of Family, Youth and Community Sciences, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida.
Hammersley M. i Atkinson P. (2005). Metody badań terenowych. Tłum. S. Dymczyk. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Hornowska E., Brzezińska A.I. i in. (2012). Paradoksalny efekt triangulacji? Edukacja, 4(120), 72–83.
Kincheloe J.L. (2005). On to the next level: Continuing the conceptualization of the bricolage. Qualitative Inquiry, 11(3), 323–350.
Klus-Stańska D. (2016). Metodologiczny status badań eklektycznych w pedagogice. Studia z Teorii Wychowania, 7/1(15), 45–60.
Konecki Z. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Malewski M. (2012). Metodologia badań społecznych – ortodoksja i refleksyjność. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(60), 29–46.
Mazurek-Łopacińska K. i Sobocińska M. (2018). Triangulacja w badaniach jakościowych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 525, 11–20.
Palka S. (2011). Triangulacja w badaniach procesu dydaktyczno-wychowawcze[1]go. Przegląd Pedagogiczny, 1(25), 119–123.
Rószkiewicz M. i in. (2020). Projektowanie badań społeczno-ekonomicznych. Re[1]komendacje i praktyka badawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rubacha K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Rzeszutek I. (2018). Triangulacja w badaniach społecznych. Młoda Humanistyka, 2(12), 1–11.
Stake R.E. (2009). Jakościowe studium przypadku. W: N.K. Denzin i Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Urbaniak-Zając D. (2018). O łączeniu badań ilościowych i jakościowych – oczekiwania i wątpliwości. Przegląd Badań Edukacyjnych, 26(1), 121–138.