Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 2 / 2023

Zajęcia przedszkolne z wykorzystaniem eksperymentu i dostępność poznawcza zagadnień naukowych

Autor: Aneta Gop ORCIDiD, Joanna Skrzypowska ORCIDiD
Rok: 2023
Numer: 2
Strony: 185-204
DOI: 10.34767/PP.2023.02.10

Abstrakt

Artykuł porusza zagadnienie eksperymentowania dzieci w wieku przedszkolnym, zarówno w  wymiarze behawioralnym (tj. zachowań związanych z eksperymentowaniem), jak i poznawczym (tj. rozumieniem zagadnień fizyczno-biologiczno-chemicznych) podczas dedykowanych zajęć eksperymentalnych w przedszkolu. Artykuł wykorzystuje serię danych (nagrań, narracji i rysunków) zebranych od jednej grupy dzieci w wieku przedszkolnym (6 lat) podczas czterech zajęć z wykorzystaniem specjalnie zaprojektowanych eksperymentów. Zebrane dane pozwoliły uzyskać holistyczny obraz eksperymentalnych praktyk edukacyjnych. Wyniki wskazują, że dobrze zaprojektowana struktura zajęć z wykorzystaniem doświadczeń oraz adekwatne wsparcie (scaffolding) nauczycielki umożliwiają dzieciom zrozumienie i zapamiętanie wielu zagadnień naukowych.

Słowa kluczowe

edukacja eksperyment pedagogika wychowanie przedszkolne

Bibliografia

Andersson K. i Gullberg A. (2014). What is science in preschool and what do teachers have to know to empower children? Cultural Studies of Science Education, 9(2), 275–296. DOI: 10.1007/s11422-012-9439-6.

Edelsbrunner P.A., Schumacher R. i Stern E. (2022). Children’s scientific reasoning skills in light of general cognitive development. W: O. Houdé i G. Borst (red.), The Cambridge Handbook of Cognitive Development (s. 585–605). Cambridge: Cambridge University Press.

Fleck-Bangert R. (2002). O czym mówią rysunki dzieci. Dostrzeganie i rozumienie zawartych w nich znaków. Poradnik dla rodziców i pedagogów. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Gopnik A. (2012). Scientific Thinking in Young Children: Theoretical Advances, Empirical Research, and Policy Implications. Science, 337(6102), 1623–1627. DOI: 10.1126/science.1223416.

Hardy I., Stephan-Gramberg S. i Jurecka A. (2021). The use of scaffolding to promote preschool children’s competencies of evidence-based reasoning. Unterrichtswissenschaft, 49, 91–115.

Lind K.K. (2005). Exploring science in early childhood education. New York: Thomson Delmar Learning, Clifton Park.

Łobocki M. (2006). Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Ministerstwo Edukacji Narodowej (2017). Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej z komentarzem.

Piekny J., Grube D. i Mähler C. (2014). The development of experimentation and evidence evaluation skills at preschool age. International Journal of Science Education, 36(2), 334–354. DOI: 10.1080/09500693.2013.776192.

Piekny J. i Mähler C. (2013). Scientific reasoning in early and middle childhood: the development of domain-general evidence evaluation, experimentation, and hypothesis generation skills. British Journal of Developmental Psychology, 31(2), 153–179. DOI: 10.111/j.2044-835X.2012.02082.x.

Poddiakov N. (2011). Searching, experimenting and the heuristic structure of a preschool child’s experience. International Journal of Early Years Education, 19(1), 55–63. DOI: 10.1080/09669760.2011.571000.

Popek S. (1978). Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Szuman S. (2003). Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Trojanowska A. (1988). Dziecko i  plastyka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.