Czasopismo wydawane pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Numer 2 / 2019

Cechy pedagogicznego dialogu oraz etapy ich uczenia się. Odniesienie do relacji: nauczyciel - uczeń

Autor: Krystyna Ablewicz ORCIDiD
Rok: 2019
Numer: 2
Strony: 33-48
DOI: 10.34767/PP.2019.02.03

Abstrakt

Autorka przedstawia cechy dialogu pedagogicznego jako odmiany dialogu ogólnoludzkiego. Wyodrębnia kolejno cztery, które – według niej – umożliwiają nauczycielowi nawiązanie dialogicznej relacji z uczniem. Są to: „przydawanie się komuś”, „zdawanie sprawy”, „potwierdzanie” oraz „świadomość korzeni i odmienności”. Podczas ich omawiania Autorka korzysta z kilku kontekstów filozoficzno-teoretycznych: przykładu relacji „przydawania się” w sytuacji psychoterapeutycznej, etymologii pojęcia „relacja”, filozofii dialogu Martina Bubera, starochińskiej koncepcji Yin i Yang oraz m.in. psychosomatycznych zaburzeń rozwoju.
W praktyce wymienione cechy pedagogicznego dialogu mają być reprezentowane poprzez osobowość i postawę nauczyciela. Autorka zwraca jednakże uwagę na potrzebę ich uczenia się w odwrotnej kolejności aniżeli przedstawiona. Argumentuje to wzajemnym warunkowaniem się poszczególnych cech.

Słowa kluczowe

dialog filozofia wychowania nauczyciel pedagogika relacje uczeń

Bibliografia

Ablewicz K. (2003). Teoretyczno-metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji Wychowawczej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Brzezińska A.I. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psycholo­giczne.

Buber M. (1992). Pradystans i relacja. W: tegoż, Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych. Przeł. J. Doktór. Warsza­wa: Instytut Wydawniczy PAX.

Buber M. (1998). Wychowanie. W: Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Wybór i opracowa­nie Stefan Wołoszyn. T. 3. Księga druga. Kielce: Dom Wydawniczy „Strzelec”.

Conte E., Mione M. (2016). Doświadczenia anoreksji, bulimii i kompulsywnego objadania się jako dramatycz­na forma kobiecej kreatywności. W: G. Francesetti, M. Gecele, J. Roubal (red.), Psychoterapia Gestalt w praktyce klinicznej. Od psychopatologii do estetyki kontaktu. Gdańsk: Grupa Wydawnicza Harmonia, Harmonia Universalis.

Chu V. (1993). Psychoterapia Gestalt. Wykład podstawowy. Przeł. S. Lisiecka, A. Wilkołazka. Łódź: Oficyna Wydawnicza KANON.

Ciało i charakter. Diagnoza i strategie w psychoterapii somatyczno-charakterologicznej. Antologia (1995). Wybór i oprac. J. Santorski. Warszawa: Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza.

de Barbaro B. (red.) (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Encyklopedia. (1997-2019). Wydawnictwo PWN. Zaczerpnięte 15 lipca 2019. Strona internetowa https:// encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/relacja;1.html

Kołbik I. (1999). Wywiad rodzinny z użyciem genogramu. W: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do syste­mowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Folkierska A. (1998). Wychowanie i pedagogika w perspektywie hermeneutycznej. W: Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Wybór i oprac. S. Wołoszyn. T. 3. Księga druga. Kielce: Dom Wy­dawniczy „Strzelec”.

Francesetti G., Gecele M., Roubal J. (red.) (2016). Psychoterapia Gestalt w praktyce klinicznej. Od psychopa­tologii do estetyki kontaktu. Gdańsk: Grupa Wydawnicza Harmonia, Harmonia Universalis.

Ingarden R. (1971). O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych. W: tegoż, Książeczka o człowieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Kant I. (1957). Krytyka czystego rozumu. Przeł. R. Ingarden. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Nauko­we.

Karpowicz P. (2007). Terapia wewnętrznego dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.

Materiały szkoleniowe The European Shiatsu School. Copyright Peter Woodcraft. 2013. Opracowanie na pod­stawie Ch. Jarmey. (2007). The Foundation of Shiatsu. Chichester.

Miller A. (2007). Dramat udanego dziecka. Przeł. N. Szymańska. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina Sp.z.o.o.

Rosenberg M. (2003). Porozumienie bez Przemocy. O języku serca. Przeł. M. Kołakowski. Warszawa: Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza.

Rosenberg M. (2006). Edukacja wzbogacająca życie. Przeł. A. Mills. Warszawa: Jacek Santorski & CO Agen­cja Wydawnicza.

Rutkowiak J. (red.) (1992). Pytanie–dialog–wychowanie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Schier K. (2015). Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie. Warszawa: Wy­dawnictwo Naukowe Scholar.

Schützenberger A.A. (2016). Tajemnice przodków. Ukryty przekaz rodzinny. Przeł. B. Łyskowska. Warszawa: Wydawnictwo Virgo.

Słownik języka polskiego. (1997-2019). W. Doroszewski (red.). Wydawnictwo PWN. Zaczerpnięte 15 lipca 2019. Strona internetowa https://sjp.pwn.pl/slowniki/relacja.html

Stróżewski W. (1992). O stawaniu się człowiekiem (kilka myśli niedokończonych). W: tegoż, W kręgu wartości. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.

Sunderland M. (2019). Odwrócona relacja. Kiedy problemy rodziców zabierają dzieciństwo. Przeł. A. Sawic­ka-Chrapkiewicz. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Św. Augustyn. Dialogi Filozoficzne. O nauczycielu. O woli. (1953). Warszawa: Wydawnictwo PAX.