Reprezentacje kompetencji nauczycieli w indywidualnych doświadczeniach edukacyjnych kandydatów na nauczycieli

Autor: Anna Kwatera

Rok: 2019
Numer: 2
Strony: 218-235
DOI: 10.34767/PP.2019.02.17

Abstrakt

W artykule przedstawiono wyniki wstępnej analizy jakościowej doświadczeń edukacyjnych studentów i studentek kierunków nauczycielskich. Przedmiotem analizy były pisemne wypowiedzi badanych na temat istotnych kompetencji ich własnych nauczycieli na wcześniejszych etapach kształcenia oraz ich deficytów, przejawianych w postaci konkretnych zachowań obserwowanych, doświadczanych, docenianych lub kwestionowanych. Ich celem było znalezienie odpowiedzi na główne pytanie badawcze, dotyczące jakości znaczeń nadawanych poszczególnym kompetencjom nauczycieli lub ich deficytom, w kontekście kształtowania się profesjonalizmu zawodowego. W kategorii kompetencji bazowych najwyżej cenione okazały się kompetencje merytoryczne połączone ze sprawnościami metodycznymi oraz interpersonalne w zakresie kształtowania pozytywnych relacji z uczniami i indywidualizowania oddziaływań. W obszarze braków kompetencyjnych dominowały metodyczne w tym informatyczne, relacyjne i merytoryczne w zróżnicowanych konfiguracjach wskazywanych egzemplifikacji.

Słowa kluczowe

doświadczenia edukacyjne kompetencje nauczycieli pedeutologia profesjonalizacja zawodowa

Bibliografia

Bellanca J.A. (red.) (2015). Deeper learning. Beyond 21st Century Skills. Bloomington: Solution Tree Press.

Denzin N.K. (1990). Reinterpretacja metody biograficznej. W: J. Włodarek, M. Ziółkowski (red.), Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Denzin N.K., Lincoln Y.S. (2009). Metody badań jakościowych, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gołębniak B.D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza – biegłość – refleksyjność. Toruń-Poznań: Edytor.

Hajduk B. (1993). Profesjonalizacja studentów – dynamika zjawiska. Zielona Góra: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.

Kordziński J. (2015). Dyrektor szkoły – moderator, facylitator, coach. Warszawa: Wolters Kluwer.

Kwatera A. (2015). Mozaikowe ujęcie profesjonalizmu nauczyciela. W: S. Kowal, M. Mądry-Kupiec (red.), Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela. W stronę edukacji spersonalizowanej”. Będzin: E-bookowo.

Kwaśnica R. (2006). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Majewska-Opiełka I. (2015). Logodydaktyka w edukacji. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Miles M.B., Huberman A.M. (2000). Analiza danych jakościowych. Białystok: Trans Humana.

Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. (2007). Komunikacja między ludźmi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Peräkylä A. (2009). Analiza rozmów i tekstów. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Shulman L.S. (1987). Knowledge and Teaching: Foundations of the New Reform. Harvard Educational Review, 57, 1, 1-23.

Sielatycki M., Kompetencje nauczyciela w Unii Europejskiej. Zaczerpnięte 1 maja 2019. Strona internetowa http://www.cen.uni.wroc.pl/Pliki/13.pdf

Sołoma L. (2002). Metody i techniki badań socjologicznych: wybrane zagadnienia. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Spitzberg B.H., Cupach W.R. (2002). Interpersonal skills. W: H.L. Knapp, J.A. Daly (eds.), Handbook of interpersonal communication. London, New Delhi: Sage.

Taraszkiewicz M. (2001). Jak uczyć jeszcze lepiej! Szkoła pełna ludzi. Poznań: Arka.

Włodarek J., Ziółkowski M. (red.) (1990). Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa – Poznań. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.