Kulturowe uwarunkowania włączenia pedagogiki w zakres zainteresowań Szkoły Lwowsko-Warszawskiej

Abstrakt

W artykule zostały przedstawione kulturowe uwarunkowania, które miały znaczenie dla procesu włączenia pedagogiki w strukturę Uniwersytetu Lwowskiego. Najważniejsze z nich to: 1) uzyskanie względnej autonomii przez uniwersytety w Galicji na przełomie XiX i XX wieku, 2) związek polskich uczonych z uniwersytetami obszaru niemieckojęzycznego, 3) społeczna potrzeba kształcenia nauczycieli dla narodu polskiego pozbawionego swojego państwa, 4) wizja uniwersytetu, filozofii, nauk humanistycznych oraz pedagogiki i praktyki kształcenia nauczycieli Kazimierza Twardowskiego jako twórcy Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Próba rekonstrukcji genezy pedagogiki ujawnia także pola sporów o dyscyplinaryzację i instytucjonalizację pedagogiki w strukturach uniwersytetu. Jednak bez tej wiedzy niemożliwe jest zadanie pytania o rozwój pedagogiki w Polsce oraz ewolucję jej związku z praktyką edukacyjną.

Słowa kluczowe

Bibliografia

Arendt H. (1994). Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Tłum. M. Godyń, W. Madej. Warszawa: Fundacja ALETHEIA (wydanie anglojęzyczne 1954, 1968).

Bauman Z. (2012). Kultura jako praxis. Tłum. J. Konieczny. Warszawa: WN PWN (wydanie anglojęzyczne 1999).

Czerny J. (1990). Kazimierz Twardowski – współtwórca brentanowskiego programu filozofii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Gadamer H. G. (2004). Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej. Tłum. B. Baran. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN (wydanie niemieckojęzyczne – 1960).

Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: WAiP.

Kotarbiński T. (1958). Wybór pism. T. II. Warszawa: PWN.

Kwaśnica R. (1992). O dwóch wersjach pytania o przedrozumienie. W: J. Rutkowiak (red.), Pytanie – dialog – wychowanie. Warszawa: PWN.

Leksykon PWN. Pedagogika (2000). B. Milerski, B. Śliwerski (red.). Warszawa: WN PWN.

Okoń W. (2000). Wizerunki dawnych pedagogów polskich. Warszawa: Wyd. Akademickie „Żak”.

Rzepa T., Dobroczyński B. (2009). Historia polskiej myśli psychologicznej. Warszawa: PWN.

Skarga B. (1987). Przeszłość i interpretacje. Warszawa: PWN.

Stachowski R. (2000). Historia współczesnej myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych. Warszawa: Wyd. Naukowe „Scholar”.

Sztompka P. (2002). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: ZNAK.

Tischner J. (1992). Etyka solidarności oraz Homo sovieticus. Kraków: ZNAK.

Twardowski K. (1992). Wybór pism psychologicznych i pedagogicznych. Opr. R. Jadczak. Warszawa: WSiP.

Woleński J. (1985). Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska. Warszawa: PWN.