Emancipation Dimensions of Early School Education Practices in Polish Schools

Autor: Beata Adrjan
Rok: 2020
Numer: 2
Strony: 58-73
DOI: 10.34767/PP.2020.02.04

Abstrakt

This study analysed how educational practices support the emancipatory experiences of parents and students at a Polish school 27 years after the change of the political system. The subject of examination were educational practices experienced in the classroom by two groups of educational society: early childhood pupils and the parents of children of this age. The data were obtained from the records of lessons and parent-teacher meetings at two schools: a small school and a large school. Four areas were identified in educational practice experiences by the examined participants: places, communication, knowledge and activities. Both pupils and parents experience the lack of the possibility of critical and emancipatory behaviour. Educational practices in the studied areas: places, communication, knowledge and activities are controlled solely by the teacher.

Słowa kluczowe

Bibliografia

Angrosino M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Transl. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bernstein B. (1990). Odtwarzanie kultury. Transl. Z. Bokszański, A. Piotrowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bourdieu P., Passeron J.-C. (2006). Reprodukcja. Transl. E. Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bruner E.M. (2011). Przeżycie i jego ekspresje. In: V.W. Turner, E.M. Bruner (red.), Antropologia doświadczenia. Transl. E. Klekot, A. Szurek. Krakow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czerepaniak-Walczak M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwoj świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Czerepaniak-Walczak M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Warszawa: Wolters Kluwer.

Dewey J. (1988). Jak myślimy?. Transl. Z. Bastgenowna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Evert G. (1993). Habermas edukacja. (Wpływ Habermasa na anglosaską literaturę pedagogiczną). In: Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy, cz. III. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Fletcher S. (2000). Education and Emancipation: Theory and Practice in a New Constellation. New York: Teachers College Press.

Freire P. (2005). Pedagogy of the oppressed. Transl. M. Bergman Ramos. New York: London CONTINUUM.

Freire P. (1985). Rethinking critical pedagogy: The politics of education, culture, power, and liberation. Granby: Bergin and Garvey.

Foucault M. (2009). Nadzorowac i karać. Transl. T. Komendant. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Geertz C. (2011). Zdobywając doświadczenia, autoryzując siebie. In: V.W. Turner, E.M. Bruner (red.), Antropologia doświadczenia. Transl. E. Klekot, A. Szurek. Krakow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Giroux H.A. (2010). Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. In: H.A. Giroux, L. Witkowski (red.), Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Krakow: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

Giroux H.A. (2003). Critical Theory and educational practice. In: A. Darder, M. Boltodano, R.D. Torres, The Critical Pedagogy Reader. New York–London: Routlege Falmer.

Habermas J. (1971). Knowledge and Human Interests. Boston: Beacon Press.

Hejnicka-Bezwińska T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Klus-Stańska D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Kwaśnica R. (2007). Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogolnej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.

Kwaśnica R. (2014). Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Wrocław: Wydawnictwo DSW.

Kwatera A. (2015). O ukrzesłowieniu rodzicow w szkole. In: I. Ocetkiewicz, J. Wnęk-Gozdek, I. Wierzbicka (red.), Szkoła, wspołczesne konteksty interpretacyjne. Krakow: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.

Leogrande C., Shor I. (2014). Chapter 6. In: S. Totten, J. Pedersen (red.), Educating About Social Issues in the 20th and 21st Centuries. Vol 4: Critical Pedagogues and Their Pedagogical Theories. Charlotte, NC 2014, Information Age Publishing Inc.

McLaren P. (2015). Życie w szkołach: Wprowadzenie do pedagogiki krytycznej.

Transl. J. Dzierzgowski, A. Dziemianowicz-Bąk. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Nouri A., Sajjadi S.M. (2014). Emancipatory Pedagogy in Practice: Aims, Principles and Curriculum orientation. International Journal of critical pedagogy 5, 2, 76–87.

Perakyla A. (2008). Analiza rozmow i tekstow. In: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, Metody badań jakościowych, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rapley T. (2013). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentow. Transl. A. Gąsior-Niemiec. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Shor I. (1992). Empowering Education. Critical Teaching For Social Change. Chicago–London: The University of Chicago Press.

Shor I. (1996). When students have power. Negotiating authority in a critical pedagogy. Chicago, IL: The University of Chicago Press.