Inicjatywy Rodziny Kolejowej w zakresie opieki nad dziećmi w wieku przedszkolnym w II Rzeczypospolitej
Rok: 2021
Numer: 1
Strony: 179-192
DOI: 10.34767/PP.2021.01.09
Abstrakt
Artykuł jest próbą ukazania jednej z form aktywności samopomocowej organizowanej przez Stowarzyszenie Rodzina Kolejowa, kierowanej do rodzin kolejarzy w celu poprawienia jakości życia i sytuacji opiekuńczo-wychowawczej najmłodszych. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie fragmentu badań poświęconych działalności przedszkoli Stowarzyszenia Rodzina Kolejowa na tle sytuacji społeczno-oświatowej w II Rzeczypospolitej. Przedmiotem badań są placówki, w których dzieci kolejarzy otrzymywały troskliwą opiekę, dobre warunki do rozwoju umysłowego, przygotowanie do nauki szkolnej, dożywianie, opiekę lekarską i rozrywkę. Przedstawione w artykule rozważania prezentują fragment dokonań stowarzyszenia. Podstawę artykułu stanowi źródłowy materiał drukowany dotyczący działalności stowarzyszenia oraz opracowania poświęcone opiece nad dzieckiem i działalności na rzecz dzieci w wieku przedszkolnym w II Rzeczypospolitej.
Bibliografia
Balcerek M. (1969). Rozwój szkolnictwa specjalnego i opieki nad dzieckiem w Polsce okresu międzywojennego. Rozprawy z Dziejów Oświaty, 12.
Balcerek M. (1978). Rozwój opieki nad dzieckiem w Polsce w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Cutter Z., Sadowska E. (2008). Opieka nad ludnością II Rzeczypospolitej ze szczególnym uwzględnieniem mniejszości żydowskiej. W: S. Walasek (red.), Opieka nad dziećmi i młodzieżą. Studia w dziejów oświaty w XX wieku. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Furmanowska M. (2008). Opieka nad matką i małym dzieckiem w II Rzeczypospolitej. W: S. Walasek (red.). Opieka nad dziećmi i młodzieżą. Studia z dziejów oświaty w XX wieku. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS.
Grochowski S., Chwalewik E. (1929). Opieka społeczna. Zbiór ustaw i rozporządzeń. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej.
Gromski M., Bartel L. (1927). Żłobki dzienne dla niemowląt. Organizacja i prowadzenie. Warszawa: [bmw].
Kabzińska Ł., Kabziński K. (2012). Wybrane aspekty zagrożonego dzieciństwa w dwudziestoleciu międzywojennym. Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne, 4.
Kopeć T. (1921). Stan zdrowia dzieci ubogiej ludności Warszawy po trzech latach wojny. Pediatria Polska, 1.
Kopeć T. (1936). Rozwój opieki społecznej nad matką i dzieckiem. Pediatria Polska, 1.
Kruk A.M. (2019). Przesłanie patriotyczno-wychowawcze wybranych inicjatyw opieki społecznej w II Rzeczypospolitej. W: H. Markiewiczowa, I. Czarnecka (red.), Sto lat polskiej oświaty (1918–2018). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Leś E. (2001). Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Leżańska W. (1995). Wychowanie przedszkolne w reformie Jędrzejewiczowskiej. Kwartalnik Pedagogiczny, 4.
Leżańska W. (2001). Wychowanie przedszkolne w reformach Drugiej Rzeczypospolitej. W: I. Michalska, G. Michalski (red.), Reformy edukacyjne w Polsce. Tradycje i współczesność. Skierniewice: Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna.
Lusek J. (2012). Rozwój opieki przedszkolnej w Katowicach w okresie 20-lecia międzywojennego. Cieszyński Almanach Pedagogiczny, 1.
Manteuffel E. (1928). Podstawy organizacyjne opieki społecznej w Polsce. Warszawa: [bmw].
Miąso J. (red.) (1980). Historia wychowania: wiek XX, t. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Piekarski S. (2019). Ośrodki turystyczno-zdrowotne nauczycieli i kolejarzy w okresie międzywojnia. Warszawa: Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Poliński D. (red.) (1980). Warunki pracy i życia w Polsce międzywojennej, w świetle badań społecznych. Warszawa: Książka i Wiedza.
Samsel A. (2003). Wychowanie przedszkolne w latach 1918–1939 (część I). Wychowanie w Przedszkolu, 8
Samsel A. (2013). Rodziny potrzebujące wsparcia w II Rzeczypospolitej – jakość życia, realizacja podstawowych funkcji, opieka społeczna. Wychowanie w Rodzinie, 7.
Samsel A. (2017). Kierunki i formy pomocy dziecku w II Rzeczypospolitej. W: E.J. Kryńska, A. Suplicka, U. Wróblewska (red.), Dziecko w historii – w kręgu kultury chrześcijańskiej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Sosnowska J. (2015). Reorientacja w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą w Łodzi w okresie międzywojennym na przykładzie kolonii letnich. W: E. Gorloff (red.), Wzrastać w cieniu historii. Dzieci i młodzież w instytucjach edukacyjnych w Polsce (1918–1989). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Sosnowska J. (2018). Z dziejów opieki społecznej w Polsce międzywojennej. Półkolonie letnie w Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sosnowska J. (2014). Instytucje wychowania przedszkolnego w wielokulturowej Łodzi w latach 1924–1939. Organizacja, zadania, formy działania. Wychowanie w Rodzinie, 9.
Stolińska-Pobralska N. (2002). Instytucje opieki nad dzieckiem w międzywojennej Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Stolińska-Pobralska N. (2007). Kształtowanie się podstaw polskiego prawa opiekuńczego w okresie II Rzeczypospolitej. Łódzkie Studia Pedagogiczne, 1.
Suplicka A. (2019). W trosce o zdrowie dzieci – organizacja „szkół na wolnym powietrzu”. W: R. Ślęczka, A. Włoch, J. Wojniak (red.), Szkoła polska od XVIII do XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN.
Szymczyk K. (2017). Jakość życia dzieci w rodzinach robotniczych w Polsce okresu międzywojnia. Wybrane aspekty. W: A. Ładyżyński, M. Piotrowska, M. Kasprzak (red.), Dom rodzinny w doświadczeniu (auto)biograficznym. Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
Wróbel M. (1967). Wychowanie przedszkolne w Polsce w latach 1918–1939. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Wróblewska U. (2017). Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem jako jedna z form działalności Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem w II Rzeczypospolitej. W: E.J. Kryńska, A. Suplicka, U. Wróblewska (red.), Dziecko w historii – w kręgu kultury chrześcijańskiej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.